پژوهشی
مجتبی یمانی؛ حمید گنجائیان؛ لیلا گروسی؛ مهناز جاودانی
چکیده
کشاورزی از طریق تاثیرگذاری بر محیط‌زیست، رشد اقتصادی و تأمین امنیت غذایی نقش حیاتی در توسعه اقتصادی هر کشوری نقش دارد. یک از مهم ترین برنامه‌ها تعیین نواحی مناسب برای توسعه اراضی کشاورزی است. در تحقیق سعی بر آن شده است تا بر اساس پارامتر هیدروژئومورفولوژی، مناطق مناسب جهت توسعه این اراضی در محدوده موردمطالعه مشخص شود. لایه های اطلاعاتی ...
بیشتر
کشاورزی از طریق تاثیرگذاری بر محیط‌زیست، رشد اقتصادی و تأمین امنیت غذایی نقش حیاتی در توسعه اقتصادی هر کشوری نقش دارد. یک از مهم ترین برنامه‌ها تعیین نواحی مناسب برای توسعه اراضی کشاورزی است. در تحقیق سعی بر آن شده است تا بر اساس پارامتر هیدروژئومورفولوژی، مناطق مناسب جهت توسعه این اراضی در محدوده موردمطالعه مشخص شود. لایه های اطلاعاتی تحقیق حاضر شامل جنس خاک، تیپ اراضی، زمین شناسی، شیب، ارتفاع، بارش، دما و کیفیت شیمیایی آب زیرزمینی می باشد. پارامترهای مورد بررسی بر اساس نظر کارشناسان و به روش ANP امتیازدهی شده اند. سپس با استفاده از تلفیق دو روش OWA و ANP لایه های اطلاعاتی باهم ترکیب شده اند. مطابق نتیجه نهایی، محدوده شهرستان از نظر میزان تناسب جهت توسعه اراضی کشاورزی به سه کلاس مناسب، نسبتاً مناسب و نامناسب تقسیم شده‌اند. کلاس مناسب با 1193 کیلومترمربع وضعیت عمدتاً مشتمل بر نواحی مرکزی، شمال و شمال شرقی شهرستان است. این مناطق عمدتاً دارای شیب و ارتفاع کم، میانگین دمای بالا و همچنینی وضعیت لیتولوژی و خاک مناسبی هستند. مناطق نسبتاً مناسب نیز با 1225 کیلومترمربع وسعت عمدتاً شامل نواحی جنوبی و غربی است و همچنین کلاس نامناسب با 581 کیلومترمربع وسعت عمدتاً شامل نواحی غربی شهرستان است که به دلیل ارتفاع و شیب زیاد، میانگین دمای پایین و همچنین لیتولوژی نامناسب در این کلاس قرارگرفته است.
پژوهشی
صیاد اصغری سراسکانرود؛ رسول حسن زاده؛ سهیل رئوفی
چکیده
ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاری داﻣﻨﻪﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻳﻜﻲ از ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎی زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ و رﻳﺨﺖﺷﻨﺎﺳﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ در ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺷـﻜﻞ ﺳـﻄﺢ زﻣﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﻣؤﺛﺮی دارد و زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ را ﺗﺤﺖ ﺗأﺛﻴﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ، ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑـﻪ ﭘﺪﻳـﺪهای ﺧﻄـﺮﻧـﺎک ﺗﺒﺪﻳﻞ شود؛ لذا مطالعه‌ی حرکات توده‌ای حوضه‌ی آبریز علی‌آباد هوراند در ...
بیشتر
ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاری داﻣﻨﻪﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻳﻜﻲ از ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎی زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ و رﻳﺨﺖﺷﻨﺎﺳﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ در ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺷـﻜﻞ ﺳـﻄﺢ زﻣﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﻣؤﺛﺮی دارد و زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ را ﺗﺤﺖ ﺗأﺛﻴﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ، ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑـﻪ ﭘﺪﻳـﺪهای ﺧﻄـﺮﻧـﺎک ﺗﺒﺪﻳﻞ شود؛ لذا مطالعه‌ی حرکات توده‌ای حوضه‌ی آبریز علی‌آباد هوراند در این تحقیق مورد عمل قرار گرفت. داده‌های مورد استفاده شامل نقشه‌های توپوگرافی 1:50000 و زمین‌شناسی 1:100000 و لایه ی Dem 30 متر و تصویر ماهواره‌ای لندست8 سنجنده Oli است و از ابزارهای رایانه‌ای Arc Map10.1 و SPSS16 بهره گرفته شد. مراحل تحقیق بدین شرح می‌باشدکه ابتدا 9 متغیر مستقل مؤثر بر ریزش توسط متخصصین امر وزن‌دهی شد و با پیمایش منطقه نیز ریزش‌های سنگی که 90 مورد مشاهده گردید, ثبت شده و تبدیل به لایه‌ی ریزش سنگی به عنوان متغیر وابسته شد. با تحلیل رگرسیونی تأثیر متغیرهای مستقل با وزن‌های داده شده بر متغیر وابسته مورد آزمون قرار گرفته و بعد از تأیید تأثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته, پهنه‌بندی خطر ریزش‌سنگی تهیه شد و دوباره با ریزش‌های ثبت شده از حوضه همپوشانی گردید و نتایج نشان داد که 3/33 درصد از ریزش‌های سنگی در محدوده خطر خیلی‌زیاد, 7/27درصد در محدوه خطر زیاد, 7/27درصد در محدوده خطر متوسط و ۷/۷ درصد در محدوده خطر کم و ۳/۳ درصد در محدوده خطر خیلی‌کم اتفاق افتاده است.
پژوهشی
علی اکبر شایان یگانه
چکیده
با توجه به خشکی ایران تامین آب با سیستمهای پیچیده ای روبرو بوده است و حفظ پایداری این سیستمهای زیستی، مدیریتی جامع می طلبد. ایرانیان از سیستم های متنوع انتقال و استحصال آب استفاده می کرده اند که در زمان خود منحصر به فرد بوده و به فکر استفاده بهینه از فنون بهره برداری از آبهای زیرزمینی و ترویج آموزش بیشتر در این زمینه بوده اند. برخی از ...
بیشتر
با توجه به خشکی ایران تامین آب با سیستمهای پیچیده ای روبرو بوده است و حفظ پایداری این سیستمهای زیستی، مدیریتی جامع می طلبد. ایرانیان از سیستم های متنوع انتقال و استحصال آب استفاده می کرده اند که در زمان خود منحصر به فرد بوده و به فکر استفاده بهینه از فنون بهره برداری از آبهای زیرزمینی و ترویج آموزش بیشتر در این زمینه بوده اند. برخی از این روش ها کاملا بومی بوده و مشابه آن در دیگر قسمتها مشاهده نشده است. یکی از این روشها احداث آبروانه می باشد که در روستای نوده انقلاب چند نمونه از آن مورد استفاده قرار گرفته است. این پژوهش بنا دارد با روش مطالعه توصیفی- موردی و مقایسه ای و با استفاده از اسناد و نقشه های مختلف و نیز نرم افزارهای جغرافیایی همچون GIS، آبروانه را از حیث روش احداث، خصوصیات، مزایا و معایب آن بررسی و معرفی نماید. نتایج این تحقیق نشان می دهد که روش احداث آبروانه بر خلاف قنات از بالادست بوده و مهمترین استفاده از آبروانه انتقال آب از رودخانه کنار مخروط افکنه بر روی سطح آن می باشد. مزایایی آبروانه عبارتند از: تبخیر کمتر، نفوذ کمتر آب به زمین، هدر رفت کمتر آب، هزینه کمتر برای انتقال آب نسبت به روشهای دیگر، عدم آلودگی زیست محیطی و رونق کشاورزی و دامپروری. این روش با حفر چاههای عمیق و خشکسالی کم کم از یاد رفته است و یکی از ابتکارات بشری دارد به دست فراموشی سپرده می شود.
پژوهشی
احمد نجفی ایگدیر؛ شهرام روستایی
چکیده
زمینلغزشها همواره نقش موثری در تحول و تکامل دامنه‌ها داشته و مخاطرات جدی را در بیشتر نقاط زمین موجب شده اند. شناسایی عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش و پهنه‌بندی خطر آن جهت برنامه‌ریزی و انجام اقدامات کنترلی از اهداف تحقیق حاضر می‌باشد. بنابراین برای مدیریت خطر در حوضه نازلوچای در شمال غرب ایران، کارایی روش آماری رگرسیون لجستیک ...
بیشتر
زمینلغزشها همواره نقش موثری در تحول و تکامل دامنه‌ها داشته و مخاطرات جدی را در بیشتر نقاط زمین موجب شده اند. شناسایی عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش و پهنه‌بندی خطر آن جهت برنامه‌ریزی و انجام اقدامات کنترلی از اهداف تحقیق حاضر می‌باشد. بنابراین برای مدیریت خطر در حوضه نازلوچای در شمال غرب ایران، کارایی روش آماری رگرسیون لجستیک مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای انجام تحقیق، نقشه پراکنش زمینلغزشها از طریق بازدیدهای میدانی و استفاده از اطلاعات محلی، عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره‌ای Google Earth، تهیه گردید. در ادامه، عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، بارش، پوشش گیاهی، لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه و فاصله از جاده با استفاده از نقشه توپوگرافی، عکس هوایی و تصاویر ماهواره‌ای تهیه و وارد مدل گردیدند. پس از کمّی کردن طبقات هر یک از لایه‌های موضوعی با استفاده از تراکم زمینلغزشها، لایه‌ها استانداردسازی شدند و پهنه‌بنـدی با روش‌آماری رگرسیون لجستیک انجام گردید. با توجه به ضرایب متغیرهای مستقل، متغیرهای لیتولوژی، شیب و جهت شیب مهمترین عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش های حوضه مورد مطالعه می باشند. همچنین مقادیر آماره های آزمون معناداری مدل نشان دهنده مناسب بودن این مدل برای حوضه مورد مطالعه می باشد.
پژوهشی
مراد دارابی؛ حسین ملکی نژاد؛ علی طالبی؛ معصومه حیدری
چکیده
در ایران با وجود پنج دهه از اجرای طرح‌های آبخیزداری و حفاظت خاک، همچنان روش ارزیابی کمی و کیفی مناسبی جهت بررسی این اقدامات ارائه نشده است. تغییر کاربری، چرای مفرط دام، فرسایش خاک، تغییر هندسه آبراهه‌ها ازجمله عوامل هستند که در اکوسیستم موجب به هم خوردن تعادل هیدرولوژیک آبخیز می‌شوند. عدم تعادل سیستمی در حوزه آبخیز شهری خرمبید سبب ...
بیشتر
در ایران با وجود پنج دهه از اجرای طرح‌های آبخیزداری و حفاظت خاک، همچنان روش ارزیابی کمی و کیفی مناسبی جهت بررسی این اقدامات ارائه نشده است. تغییر کاربری، چرای مفرط دام، فرسایش خاک، تغییر هندسه آبراهه‌ها ازجمله عوامل هستند که در اکوسیستم موجب به هم خوردن تعادل هیدرولوژیک آبخیز می‌شوند. عدم تعادل سیستمی در حوزه آبخیز شهری خرمبید سبب تشدید سیلاب‌های شهری، افزایش فرسایش و رسوب‌گذاری خاک در پشت سدهای مخزنی و تخریب اراضی کشاورزی و جاده‌ها و روستاها و در ادامه کاهش توان تولید، منابع تولیدی شده است. این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد پروژه‌های (مدیریتی، بیولوژیک و سازه‌ای) بر رواناب خروجی و منابع آب در آبخیز خرمبید در استان فارس انجام شده است. در این تحقیق ابتدا به‌منظور تعیین طول مسیر حرکت جدید آب ارتفاع چکدم‌ها، طول مخزن و شیب آبراهه‌ها در زیر حوضه‌هایی که پروژه‌های سازه‌ای انجام شده است اندازه‌گیری شد. سپس زمان تمرکز جدید با استفاده از روش برانسی-ویلیامز محاسبه شد. در گام بعدی اطلاعات لایه پوششی خاک از قبیل درصد تاج پوشش گیاهی، گروه‌های هیدرولوژیک و وضعیت پوشش گیاهی برای تعیین شماره منحنی و حداکثر توان نگهداری و نفوذ در خاک به دست آمد. با استفاده از روش SCS و تحلیل منطقه‌ای حجم رواناب برای زیر‌حوزه‌های مختلف بعد از اجرای عملیات آبخیزداری استخراج گردید. نتایج نشان داد که پروژه‌های آبخیزداری منجر به افزایش متغیرهایی ازجمله زمان تمرکز و طول آبراهه اصلی و کاهش 41 و 72 درصدی در حجم سیلاب سالانه به ترتیب در زیر حوضه‌های A و C شده است.
پژوهشی
الناز پیروزی؛ عقیل مددی؛ صیاد اصغری سراسکانرود
چکیده
رودخانه‌ها از اشکال پویای طبیعت هستند. بررسی ژئومورفولوژیکی پایداری رودخانه‌ها و فرآیند حمل و نقل رسوب، بسیار مهم می‌باشد. هدف این مطالعه، بررسی وضعیت پایداری و تنش برشی رودخانه با استفاده از روشهای تجربی و ریاضی و مقایسه‌ی نتایج آنها با مطالعات میدانی، شرایط مورفولوژیکی، هیدرولوژیکی، زمین‌شناسی و انسانی حاکم بر هر یک از ...
بیشتر
رودخانه‌ها از اشکال پویای طبیعت هستند. بررسی ژئومورفولوژیکی پایداری رودخانه‌ها و فرآیند حمل و نقل رسوب، بسیار مهم می‌باشد. هدف این مطالعه، بررسی وضعیت پایداری و تنش برشی رودخانه با استفاده از روشهای تجربی و ریاضی و مقایسه‌ی نتایج آنها با مطالعات میدانی، شرایط مورفولوژیکی، هیدرولوژیکی، زمین‌شناسی و انسانی حاکم بر هر یک از بازه‌ها می‌باشد. با توجه به نتایج مطالعه، پلان‌فرم رودخانه، در بازه اول، دوم و چهارم، به صورت سینوسی و در بازه سوم به صورت پیچان‌رودی می‌باشد و با در نظر گرفتن مشخصه‌های زاویه مرکزی ، به ترتیب بازه اول، دوم و سوم به صورت پیچان‌رود بسیار توسعه یافته و بازه چهارم از نوع پیچان رود توسعه یافته است. بیشترین میزان تنش برشی موجود و کناری، در مقاطع 4، 3، 11 و 12 دیده می‌شود و بیشترین میزان تنش برشی بحرانی، در مقاطع 3 و 7 می‌باشد. بررسی‌های شاخص پایداری نسبی نشان داد که به جز مقاطع 5 و 7، سایر مقاطع انتخابی در تمامی بازه ها به صورت ناپایدار می‌باشند. در مقاطع پایدار غیر آبرفتی، شکل مجرا به سنگ بستر بستگی دارد و به مقدار رسوبات منتقل شده ربطی ندارد. اما در بازه‌های آبرفتی، شکل مجرا و پایداری آن به مقاومت ذرات رسوبی آن بستگی دارد. همچنین با توجه به نتایج مطالعه، در بازه‌های اول و دوم، نتایج روشهای تجربی با مطالعات میدانی همخوانی دارد و در بازه سوم و چهارم همخوانی زیادی دیده نمی‌شود.
پژوهشی
وحید محمدنژاد؛ علی خدمت زاده
چکیده
در مقاله حاضر اقدام به تهیه نقشه شاخص گرادیان طولی رودخانه‌های ارتفاعات شمال دامغان با استفاده از ابزارهای اتوماتیک در محیط GIS شده است. هدف اصلی این پژوهش، ارائه روشی اتوماتیک جهت ترسیم نقشه شاخص SL با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی و در مرحله بعد تحلیل ارتباط آن با تکتونیک منطقه است. بدین منظور از مدل‌های رقومی ارتفاعی (DEM 12.5m)، نقشه‌های ...
بیشتر
در مقاله حاضر اقدام به تهیه نقشه شاخص گرادیان طولی رودخانه‌های ارتفاعات شمال دامغان با استفاده از ابزارهای اتوماتیک در محیط GIS شده است. هدف اصلی این پژوهش، ارائه روشی اتوماتیک جهت ترسیم نقشه شاخص SL با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی و در مرحله بعد تحلیل ارتباط آن با تکتونیک منطقه است. بدین منظور از مدل‌های رقومی ارتفاعی (DEM 12.5m)، نقشه‌های زمین شناسی 1:100000 و توپوگرافی 1:25000 استفاده شد. به منظور محاسبه و استخراج این شاخص از داده‌های رقومی ارتفاعی به جای نیمرخ طولی رودخانه استفاده شده است تا بتوان مقادیر شاخص را به صورت سطحی و برای کل منطقه نشان داد. مقادیر SL، برای نقاط میانی منحنی میزان‌هایی با فاصله 50 متری محاسبه و سپس با استفاده از روشهای درون یابی، برای کل منطقه محاسبه گردید. همچنین شاخص‌هایی چون انتگرال هیپسومتری حوضه‌ها، شیب متوسط و ارتفاع متوسط برای تمامی حوضه‌ها برآورد شد. محاسبات و ترسیم نقشه‌ها با استفاده از نرم افزار Arc GIS 10.6 و QGIS 3.4 انجام گرفت. نتایج نشان می‌دهد که روش حاضر با توجه به اتوماتیک بودن آن با دقت و سرعت بالایی قادر به تهیه نقشه شاخص SL است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که مقادیر شاخص SL، در مناطق مرکزی منطقه مورد مطالعه و در امتداد گسل‌های اصلی (روند غربی ـ شرقی)، بالاست. بنابراین وجود گسل‌ها و بالاآمدگی ناشی از آنها، ارتباط زیادی با مقادیر بالای گردایان طولی رودخانه دارد.
پژوهشی
محسن آرمین؛ حدیث ولی نژاد؛ وجیهه قربان نیا خیبری
چکیده
تحقیق حاضر با هدف برآورد فرسایش خاک در حوزه آبخیز سد مخزنی در حال احداث تنگ سرخ با مساحت 39 هزار هکتار در شرق و جنوب شرقی شهرستان بویراحمد در استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از مدل RUSLE و قابلیت‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات مکانی به منظور برنامه‌ریزی اقدامات حفاظتی در حوزه آبخیز سد انجام شده است. لایه پارامترهای مدل RUSLE شامل فرسایندگی ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف برآورد فرسایش خاک در حوزه آبخیز سد مخزنی در حال احداث تنگ سرخ با مساحت 39 هزار هکتار در شرق و جنوب شرقی شهرستان بویراحمد در استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از مدل RUSLE و قابلیت‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات مکانی به منظور برنامه‌ریزی اقدامات حفاظتی در حوزه آبخیز سد انجام شده است. لایه پارامترهای مدل RUSLE شامل فرسایندگی باران، فرسایش‌پذیری خاک، شیب و طول دامنه، مدیریت پوشش گیاهی و عملیات حفاظت خاک به ترتیب با استفاده از داده‌های بارندگی، ویژگی‌های فیزیکی و شیمایی خاک، مدل رقومی ارتفاع و کاربری اراضی در محیط سامانه اطلاعات مکانی تهیه شده‌اند و پس از رویهم‌گذاری لایه‌ها، مقدار فرسایش به صورت مکانی در سطح حوزه برآورد شد. مقدار عامل فرسایندگی باران از 62/179 تا 74/327 مگا ژول در میلی‌متر بر هکتار ساعت سال (MJ mm ha−1 h−1 year−1) بود. عامل فرسایش‌پذیری خاک از 08/0 تا 46/0 تن هکتار ساعت بر هکتار مگاژول میلی‌متر (t ha h ha−1 MJ−1 mm−1) بود. کمترین و بیشترین مقدار عامل شیب و طول دامنه به ترتیب 08/0 و 42/12 بود. بیشترین و کمترین مقدار عامل مدیریت پوشش گیاهی به ترتیب 33/0 و 54/0 بود. بیشترین و کمترین مقدار عامل عملیات حفاظت خاک به ترتیب 5/0 و 1 بود. حدود 80 درصد منطقه مورد مطالعه دارای میزان فرسایش 35 تن در هکتار در سال است که بیشترین مقدار آن در قسمت‌های غربی و شمال شرقی است که آن هم ناشی از مقدار زیاد فرسایندگی باران و فرسایش‌پذیری خاک در این منطقه است.
پژوهشی
زهره مریانجی؛ ابوذر رمضانی
چکیده
سیل به‌عنوان یک مخاطره طبیعی از عوامل مختلف طبیعی و انسانی ناشی می‌گردد. بدون شک میزان تأثیرگذاری این عوامل بر بروز سیل یکسان نیست و شناسایی میزان اثرگذاری و وزن هر یک از پارامترهای تأثیرگذار بر سیل از ضروریات است. این تحقیق میزان اثرگذاری عوامل طبیعی ایجاد سیلاب ازجمله اقلیم (شدت، مدت و احتمال وقوع بارش و مانند آن) و دیگر پارامترهای ...
بیشتر
سیل به‌عنوان یک مخاطره طبیعی از عوامل مختلف طبیعی و انسانی ناشی می‌گردد. بدون شک میزان تأثیرگذاری این عوامل بر بروز سیل یکسان نیست و شناسایی میزان اثرگذاری و وزن هر یک از پارامترهای تأثیرگذار بر سیل از ضروریات است. این تحقیق میزان اثرگذاری عوامل طبیعی ایجاد سیلاب ازجمله اقلیم (شدت، مدت و احتمال وقوع بارش و مانند آن) و دیگر پارامترهای هیدرولوژیکی مؤثر بر آن را شناسایی کرده و به تشخیص مناطق پرخطر و سیل‌خیز در سطح استان همدان پرداخته است. مدل انتخابی برای این تحقیق مدل آنتروپی شانون (روش ترکیبی داده‌ای – کارشناسی) است که بر اساس داده‌های اقلیمی، هیدرولوژی و توپوگرافی توأم با نظریات کارشناسی اقدام به وزن‌دهی به عوامل طبیعی مؤثر در بروز سیلاب شده است. بر این اساس بیشترین وزن را حداکثر 24 ساعته بارش داشته است. نتایج نشان می‌دهد این پارامتر مؤثرترین عامل طبیعی ایجادکننده سیل در استان همدان است. عوامل پوشش گیاهی، زمان ذوب برف، شیب حوزه، جنس زمین وضریب گراولیوس به ترتیب بیشترین اوزان را به خود اختصاص داده‌اند. بر اساس اوزان نهایی نقشه خطر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی ترسیم شد که نشان می‌دهد مناطق با خطرپذیری بسیار زیاد در مناطق مرکزی و جنوبی استان واقع‌شده است. بیشتر شهرستان‌های استان در مناطق با خطرپذیری زیاد قرار گرفته‌اند. بر این اساس در شهرستان‌ها مناطق آسیب‌پذیر بیشتر در حریم سیلابی رودخانه‌ها واقع‌شده است.
پژوهشی
محمدجواد وحیدی؛ رسول میرعباسی نجف آبادی؛ محسن احمدی
چکیده
شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد فرسایش در خاک و رتبه‌بندی روشهای جلوگیری از آن در اراضی روستایی اطلاعات با ارزشی در اختیار مدیران و برنامه‌ریزان جهت حفاظت از خاک قرار می‌دهد. شهرستان درمیان از مراکز مهم کشاورزی استان خراسان جنوبی می‌باشد و بیشتر مساحت آن در کلاس شدید بیابان‌زایی قرار گرفته است، لذا در این تحقیق، یک رویکرد ترکیبی ...
بیشتر
شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد فرسایش در خاک و رتبه‌بندی روشهای جلوگیری از آن در اراضی روستایی اطلاعات با ارزشی در اختیار مدیران و برنامه‌ریزان جهت حفاظت از خاک قرار می‌دهد. شهرستان درمیان از مراکز مهم کشاورزی استان خراسان جنوبی می‌باشد و بیشتر مساحت آن در کلاس شدید بیابان‌زایی قرار گرفته است، لذا در این تحقیق، یک رویکرد ترکیبی مبتنی بر روشهای تصمیم‌گیری چندمعیاره بهترین- بدترین و روش ویکور به منظور تحلیل و رتبه‌بندی روشهای جلوگیری از فرسایش خاک در مناطق روستایی شهرستان درمیان ارائه شده است. ساختار این روش بدین صورت است که در ابتدا به کمک روش بهترین- بدترین، وزن معیارها و زیرمعیارهای شناسایی شده از ادبیات تحقیق به کمک نظر خبرگان و محاسبات موجود در روش مذکور تعیین شده و سپس به منظور رتبه‌بندی روشهای جلوگیری از فرسایش، از روش ویکور استفاده می‌شود. نتایج نشان داد که معیار فنی با امتیاز 293/0 دارای بالاترین رتبه و معیار شیمیایی با امتیاز 085/0 دارای کمترین امتیاز است. در اولویت‌بندی نهایی روشهای جلوگیری از بروز فرسایش نیز بیوچار و تزریق مواد آلی در رتبه‌های اول و دوم و باران مصنوعی در پایین‌ترین رتبه قرار دارد. انتظار می‌رود که استفاده از نتایج این تحقیق بتواند به عنوان یک ابزار مناسب جهت اتخاذ تصمیمات نهایی برای مدیران به کار رود.
