محمد ولی اوغلو؛ محمود ذاکری نیری
چکیده
ارزیابی ریسک آلودگی منابع آب و پهنه‌بندی آلودگی‌ها می‌تواند اطلاعاتی سودمند جهت کنترل کیفی این منابع ایجاد کند. در این راستا همسو با سیاست‌های جلوگیری از آلودگی منابع آب و کنترل آلاینده‌ها، استفاده بهینه از منابع آب، تعیین میزان پتانسیل ریسک های ناشی از منابع آلاینده در حوضه‌های آبریز لازم و ضروری به نظر می‌رسد. هدف این پژوهش ...
بیشتر
ارزیابی ریسک آلودگی منابع آب و پهنه‌بندی آلودگی‌ها می‌تواند اطلاعاتی سودمند جهت کنترل کیفی این منابع ایجاد کند. در این راستا همسو با سیاست‌های جلوگیری از آلودگی منابع آب و کنترل آلاینده‌ها، استفاده بهینه از منابع آب، تعیین میزان پتانسیل ریسک های ناشی از منابع آلاینده در حوضه‌های آبریز لازم و ضروری به نظر می‌رسد. هدف این پژوهش ارزیابی ریسک آلایندگی حوضه ی آبریز سد احمدبیگلو با استفاده از روش WRASTIC میباشد. با عنایت به اینکه تحقیقات اخیر صرفاً به ارزیابی ریسک با شاخص‌های مرسوم پرداخته است و یکی از مسایل مهم در مدل سازی ریسک در طبیعت بررسی صحت مدل و کارایی آن مدل میباشد؛ بنابر این در پژوهش حاضر برای ارزیابی کارایی شاخص وراستیک و تطابق با محیط واقعی از شاخص کیفیت آب های سطحی ایران (IRWQISC) استفاده شد. طبق نتایج حاصله، میزان ریسک شاخص‌های تخلیـه فاضلاب، فعالیت‌های تفریحی و گردشگری، فعالیت‌های کشاورزی، اندازه حوضه ی آبریز، راه‌های ارتباطی، فعالیت‌های صنعتی و کاربری اراضی برای زیرحوضه‌هایA1, A2, A3 ,A4, A5, A6, A7 به ترتیب برابر با 18، 16، 29، 28، 44، 35، 35 میباشد. نتایج گویای این واقعیت است که میزان ریسک از مناطق کم‌جمعیت، بکر و کمتر توسعه‌یافته صنعتی و تفریحـی بـه مناطق پرجمعیت، دارای دسترسی، نزدیک به شهر، توریستی و دارای صنایع رو به افزایش است. طبق نتایج اعتبارسنجی مدل با وضعیت فعلی آلودگی آب در حوضه ی آبریز سد احمدبیگلو، زیرحوضهی A2 در محل ایستگاه پایش کیفی شماره 2 دارای مطابقت 70 درصدی و در محل ایستگاه پایش کیفی شماره 3 دارای مطابقت 81 درصدی و زیرحوضه ی A3 در محل ایستگاه پایش کیفی شماره 4 دارای مطابقت 88 درصدی با شاخص ریسک به دست آمده میباشد.
صیاد اصغری سراسکانرود؛ عقیل مددی؛ زهره باشکوه؛ احسان قلعه
چکیده
در این پژوهش، مورفولوژی و تغییرات جانبی بازه‌ای از مجرای رودخانه قره‌سو (از پل سامیان تا سد سبلان) با چهار شاخص ضریب خمیدگی، زاویه مرکزی کورنیس، نرخ مهاجرت مجرا و روش ترانسکت طی دوره‌های زمانی 2000، 2010 و 2019 میلادی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از چهار شاخص ارزیابی شده، نشان می‌دهد که رودخانه قره‌سو در بازه مطالعاتی در بیشتر قسمت‌ها ...
بیشتر
در این پژوهش، مورفولوژی و تغییرات جانبی بازه‌ای از مجرای رودخانه قره‌سو (از پل سامیان تا سد سبلان) با چهار شاخص ضریب خمیدگی، زاویه مرکزی کورنیس، نرخ مهاجرت مجرا و روش ترانسکت طی دوره‌های زمانی 2000، 2010 و 2019 میلادی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از چهار شاخص ارزیابی شده، نشان می‌دهد که رودخانه قره‌سو در بازه مطالعاتی در بیشتر قسمت‌ها دارای الگوی مئاندری توسعه یافته میباشد. مئاندرهای منطبق بر دشت‌های منطقه عمدتاً از نوع مئاندرهای آزاد هستند و از پتانسیل زیادی برای توسعه و جابجایی برخوردار می‌باشند؛ در حالی که مئاندرهای بازه‌های کوهستانی از نوع محصور بوده و زاویه مرکزی این مئاندرها در طی دوره‌های زمانی مطالعاتی تقریباً ثابت باقی مانده است. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که در طی 19 سال گذشته در مجموع 45/22 هکتار از اراضی حاشیه رودخانه قره‌سو در بازه مطالعاتی در نتیجه فرآیندهای فرسایشی از دست رفته‌اند. میانگین نرخ جابجایی طی سال‌های 2000 تا 2010 در حدود 5/0 متر در سال بوده است. مقدار این شاخص برای دوره زمانی 2010 تا 2019 به حدود 3/0 متر در سال کاهش یافته است. با توجه به محاسبات صورت گرفته، مقدار این شاخص در طی 19 سال گذشته (از سال 2000 تا 2019 میلادی) در حدود 4/0 متر در سال بالغ می‌شود. بنابراین پیشنهاد می شود اقدامات سازه‌ای و غیر سازه‌ای در نواحی مشخص شده در این تحقیق برای کاهش فرآیندهای فرسایشی و از بین رفتن اراضی طرفین رودخانه که عمدتا اراضی کشاورزی هستند، صورت گیرد.
مهدی اسدی؛ خلیل ولیزاده کامران؛ محمد باعقیده؛ حامد ادب
چکیده
نظارت بر تبخیر و تعرق پیامدهای مهمی را برای مدل‌سازی آب و هوا در سطح جهانی و منطقه‌ای دارا میباشد. لذا میزان تبخیر و تعرق کاربری‌های مختلف اراضی در نیمه شمالی استان اردبیل بر اساس طبقه‌بندی شی‌ءگرا با ضریب کاپای 945/0 و دقت کلی 956/0، با استفاده از روش‌های سبال و سبال کوهستانی از تصاویر لندست 8 مربوط به تاریخ 1/7/2018 برآورد گردیده و با ...
بیشتر
نظارت بر تبخیر و تعرق پیامدهای مهمی را برای مدل‌سازی آب و هوا در سطح جهانی و منطقه‌ای دارا میباشد. لذا میزان تبخیر و تعرق کاربری‌های مختلف اراضی در نیمه شمالی استان اردبیل بر اساس طبقه‌بندی شی‌ءگرا با ضریب کاپای 945/0 و دقت کلی 956/0، با استفاده از روش‌های سبال و سبال کوهستانی از تصاویر لندست 8 مربوط به تاریخ 1/7/2018 برآورد گردیده و با روش پنمن مانتیث مقایسه شد. بر اساس نتایج بدست آمده سطوح آبی با مقدار 61/9 و 50/9 میلیمتر در روز دارای بیشترین و اراضی شهری و بایر با مقدار میانگین 845/2 و 08/2 میلیمتر در روز به ترتیب در روش‌های سبال و سبال کوهستانی دارای کمترین میزان تبخیر و تعرق واقعی 24 ساعته می‌باشند. همچنین میزان نیاز آبی محصول نخود نیز به ترتیب 14/7 و 70/6 میلیمتر در روز برای روش‌های سبال و سبال کوهستانی برآورد گردید و با روش پنمن مانتیث با مقدار 32/6 میلیمتر در روز مقایسه شد که دارای میانگین تفاضل مطلق (MAD) 60/0 میباشد. در ادامه مساحت هر یک از اراضی استخراج شد که اراضی تحت کشت نخود با مساحت 62/1202 هکتار کمترین مقدار را دارا بود و با میزان مساحت (25/1147 هکتار) اعلام شده از سوی جهاد کشاورزی استان اردبیل حدود 6/4 درصد اختلاف داشت که به نظر قابل قبول می‌رسد.
