مرتضی صمدیان؛ بهزاد حصاری؛ میرعلی محمدی؛ محمد حسین تقی اعلمی
چکیده
رودخانهها سیستمی کاملاً پویا بوده و الگوی مورفولوژیک آنها بهطور پیوسته در طول زمان تغییر میکند. ازاینرو با بررسی رفتار هیدرولوژیکی و هیدرولیکی آن اهمیت طرحهای ساماندهی، کنترل سیلاب و هرگونه تغییر در هندسه و مورفولوژیک رودخانه، که منجر به تغییر مشخصههای هیدرولیک جریان میشود باید همواره مورد توجه باشد. در این تحقیق ...
بیشتر
رودخانهها سیستمی کاملاً پویا بوده و الگوی مورفولوژیک آنها بهطور پیوسته در طول زمان تغییر میکند. ازاینرو با بررسی رفتار هیدرولوژیکی و هیدرولیکی آن اهمیت طرحهای ساماندهی، کنترل سیلاب و هرگونه تغییر در هندسه و مورفولوژیک رودخانه، که منجر به تغییر مشخصههای هیدرولیک جریان میشود باید همواره مورد توجه باشد. در این تحقیق شرایط هیدرودینامیکی بازهی بالادست و پائیندست سازه پل وحدت در شهر شاهیندژ آذربایجانغربی به طول یک کیلومتر با نرمافزار MIKE11 در شرایط موجود و سناریوهای مختلف متأثر از عملیات ساماندهی شبیهسازی گردید. در شرایط موجود (پل با دهنه 120 متری)، به ازای دورهی بازگشت 25 سال رودخانه (دبی 1200مترمکعب بر ثانیه)، سطح آب بالاتر آمده و سواحل اطراف در معرض خطر سیل قرار میگیرد. با عملیات ساماندهی و تعریض پل به دهنهی 300 متری، علاوه بر آزادسازی حدود 90 هکتار از اراضی مجاور در دو سمت رودخانه، مقادیر سطح جریان و به تبع آن تراز سطح آب در حدود 65 سانتیمتر کاهش داشته که باعث افزایش ظرفیت میزان آبگذری رودخانه (در حدود 115 هزار مترمکعب) در محدودهی مورد نظر خواهد شد. ضمناً میزان خطای برآورد حجم جریان (REV) و میزان خطای نسبی در دبی اوج (REQP) برای شرایط ساماندهی به ترتیب برابر 197/0 و 792/1 درصد بوده که در حدود 068/0 و 82/2 درصد نسبت به شرایط موجود کاهش داشته که بر اساس دامنهی شاخصهای آماری، تناسب کاملی بین دادههای مشاهداتی و شبیهسازیشده وجود داشته است. این مقادیر نشانگر تأثیر بالقوه عملیات ساماندهی رودخانه در آبگذری و روندیابی جریان است.