غلام حسن جعفری؛ مینا آوجی
چکیده
یکی از مهم‌ترین عوامل ساختاری کره زمین اقلیم است. هرگونه ناهنجاری در هر یک از این مؤلفه ها سبب اختلال و اغتشاش در کل سیستم می‌شود. ضریب تغییرات کم بارش، معرف پایداری و توزیع زمانی یکنواخت است. به‌منظور بررسی ارتباط بین فاکتورهای اقلیمی و اثر آن بر آبگیری دریاچه‌های داخلی ایران از داده‌های 50 ساله اقلیمی دما و بارش پایگاه داده اسفزاری ...
بیشتر
یکی از مهم‌ترین عوامل ساختاری کره زمین اقلیم است. هرگونه ناهنجاری در هر یک از این مؤلفه ها سبب اختلال و اغتشاش در کل سیستم می‌شود. ضریب تغییرات کم بارش، معرف پایداری و توزیع زمانی یکنواخت است. به‌منظور بررسی ارتباط بین فاکتورهای اقلیمی و اثر آن بر آبگیری دریاچه‌های داخلی ایران از داده‌های 50 ساله اقلیمی دما و بارش پایگاه داده اسفزاری در یاخته‌های 15*15 کیلومتر استفاده شد. در پردازش‌های آماری علاوه بر اندازه‌گیری‌های گرایش مرکزی بارش و دما، از شاخص‌های پراکندگی استفاده گردید. آستانه‌های به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که حوضه‌ای با دارا دمای متوسط از 78/15 کمتر، متوسط بارش سالانه از 215 میلی‌متر بیشتر، ضریب برفی از 13 درصد بیشتر، ضریب تغییرات بارش از 40 درصد کمتر و ضریب تغییرات دما از 43/7 بیشتر می‌تواند حیات دریاچه را تضمین می‌کند. همه‌ی حوضه های داخلی ایران در دوره کواترنری به یک تناسب دچار تغییر دما نشده‌اند وضعیت و شواهدی که از آبگیری دریاچه ها کواترنری وجود دارد با بارش دو برابر نسبت به شرایط کنونی و دمایی 6-12 درجه کاهش نسبت به امروز همخوانی ندارد؛ به‌طوری‌که با کاهش 3، 9 و 12 درجه دما و افزایش بارش، خط تعادل آب‌وخشکی نمی‌توانسته به آثار تراس‌های کواترنری برسد. تغییر ارتفاع خط تعادل آب‌وخشکی با مقدار تغییرات دما و بارش به‌تنهایی قابل تفسیر نیست و علیت را باید در تغییر رژیم بارش و وضعیت ژئومورفولوژیکی منطقه جستجو کرد.
