نوع مقاله : پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار ، دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان
2 کارشناس ارشد، آب و هواشنا سی ، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3 کارشناس ارشد، زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران
چکیده
امروزه فرسایش خاک از معضلات مهم در حوضه های آبریز، دریاچه های پشت سد، فعالیت های کشاورزی و منابع طبیعی محسوب می شود که هم ساله باعث تخریب اراضی، کاهش حاصلخیزی خاک و پر شدن مخازن سدها می گردد. به دلیل شرایط اقلیمی فرایندهای فرسایشی در کشور ایران توجه بیشتری را می طلبد زیرا در این کشور، تشکیل خاک در زمان طولانی و تخریب آن در کوتاه مدت انجام می شود. بهترین مکان برای کنترل فرسایش خاک، حوضه های آبریز می باشد. توجه به حوضه های آبریز در فرایند فرسایش به خصوص حوضه هایی که رودهای آنها به دریاچه های پشت سدها می ریزند و یا نقش مهمی در تهیه آب آشامیدنی یک شهر دارند ضروری تر است. در این تحقیق با استفاده از مدل هیدرو فیزیکی ، پتانسیل رسوب دهی حوضه دامغان رود دردامنه های جنوبی البرز در استان سمنان و شهرستان دامغان محاسبه گردید. نتایج این تحقیق نشان داد هر چند کل این حوضه از نظر فرسایش و رسوب دهی در ردیف حوضه های با فرسایش زیاد قرار می گیرد اما این شرایط در تمامی زیر حوضه های آن یکسان نیست. از این نظر زیر حوضه نمکه بیشترین و زیر حوضه دیباج کمترین درصد پتانسیل رسوبدهی را در این حوضه دارند. زیر حوضه کلاته رودبار نیز در شرایط متوسطی قرار دارد. بنابراین زیرحوضه نمکه نسبت دو زیر حوضه دیگر نسبت به فرایند های فرسایش آسیب پذیرتر بوده و باید با اجرای طرح های حفاظت از خاک و مدیریت مناسب فرایند فرسایش در این حوضه به درستی مدیریت گردد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Estimation of sedimentation and erosion potential of Damghan Rud watershed using hydrophysical model (Csy).
نویسندگان [English]
- Gholam Reza Maghami Moghim 1
- Yasaman Harasany 2
- sharbano Bynaeyan 3
1 Assistant Professor of Geomorphology of Earth Sciences Damghan University
2 M.Sc. in Meteorology, Kharazmi University, Tehran, Iran
3 M.Sc. in Economic Geology, Damghan University, Damghan, Iran
چکیده [English]
Today, soil erosion is one of the important problems in catchments, lakes behind the dam, various agricultural areas and natural resources, which also causes land degradation, reduced soil fertility and filling the reservoir of dams. Due to climatic conditions, the erosion process in Iran requires more attention because in this country, soil formation occurs in the long run and its destruction in the short term. The best place to control soil erosion is catchments. It is necessary to pay attention to catchments in the erosion process, especially catchments whose rivers flow into lakes behind dams or play an important role in providing drinking water to a city or region. In this study, using the hydrophysical model (CSY), the sedimentation potential of Damghan River watershed in the southern slopes of Alborz was calculated. The results of this study showed that the Namakeh sub-basin has the highest and the Dibaj sub-basin has the lowest sedimentation potential. The Kalateh Rudbar basin is also in moderate conditions. Therefore, the Namakeh basin is more vulnerable to erosion and should be properly managed by implementing soil protection plans and proper management of the erosion process in this basin.
کلیدواژه‌ها [English]
- Erosion
- Hydrophysical model
- Sedimentation potential
- Watershed
- Damghan River
)