نوع مقاله : علمی

نویسندگان

• زهرا صدقی ¹
• عطا الله ندیری ²
• سینا صادق فام ³
• سمیه اسدی ⁴
• فرانک سای ⁵

¹ دانشجوی دکتری هیدروژئولوژی، دانشکده‌ی علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

² استاد گروه علوم زمین، دانشکده ی علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

³ دانشیار گروه عمران، دانشکده‌ی فنی مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

⁴ استاد گروه مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه لوییزیانا

⁵ استاد دانشکده عمران، دانشگاه لوییزیانا

چکیده

محدوده ماکو-بازرگان-پلدشت دارای آبخوان کمپلکس(آبرفتی-آهکی-بازالتی) است که برای ارزیابی منابع آبی این محدوده در آبان‌ماه 1400 به تعداد 60 نمونه با پراکندگی و توزیع مناسب از آبخوان کمپلکس منطقه و منابع آب سطحی برداشت شده و پس از آنالیز برای عناصر اصلی، فرعی و کمیاب، مقادیر نیترات، نیتریت و آمونیوم چندین‌ برابر بالاتر از استاندارد نمایان شده است. هدف این پژوهش تعیین شاخص ریسک سلامت انسان (Human Health Risk Assessment) برای میزان ریسک ترکیبات ازته برای دو گروه بزرگسال و کودک که در معرض سطوح بالای ترکیبات نیتروژن از طریق آب آشامیدنی می باشد. نتایج نشان از احتمال وجود پتانسیل بالا برای مشکلات مرتبط با بیماری‌های غیر سرطان دارد و همچنین مشخص‌شد که کودکان نسبت به بزرگسالان در معرض خطر بیشتری برای تغییرات غیر سرطان زا هستند و نقشه نهایی ریسک غیرسرطانزایی مرتبط با بحث آشامیدن ارائه شد که بیانگر وجود ریسک بالا در قسمت‌های شمال‌غرب و جنوب شرق منطقه مورد مطالعه است و بیشترین ریسک مرتبط با بخش‌های پایین‌دست و منطقه تخلیه است که در آن منطقه آبخوان کاملا آبرفتی بوده و در این ناحیه فعالیت‌های کشاورزی گسترده‌ای در حال انجام ‌است و این مهم‌ترین دلیل بر بالابودن آنومالی چندین‌برابری نیترات و باتبع آن بیشتر بودن HI از حد آستانه تعریف‌شده توسط USEPA برای ریسک غیرسرطانزایی بوده (HI>1)،که نشان‌دهنده در معرض ریسک بودن ساکنین منطقه است.

کلیدواژه‌ها

• نیتریت؛ نیترات؛ آمونیوم؛ شاخص ریسک؛ ماکو- بازرگان-پلدشت
• شمال غرب ایران

20.1001.1.23833254.1402.10.34.6.5

موضوعات

• هیدروژئولوژی

عنوان مقاله [English]

Nitrogen compounds in drinking water sources in the Maku-Bazargan-Poldasht area are being studied for their non-carcinogenic possibility

نویسندگان [English]

• Zahra Sedghi ¹
• Ata Allah Nadiri ²
• Sina Sadeghfam ³
• Somayeh Asadi ⁴
• Frank Tsai ⁵

¹ -Ph.D, Student of Hydrogeology, University of Tabriz, Tabriz, Iran

² Professor, Department of Natural Science, University of Tabriz, Tabriz, Iran

³ Associate Professor, Faculty of Engineering, University of Maragheh, Maragheh, Iran.

⁴ -Professor, Department of Civil and Environmental Engineering, Louisiana State University.

⁵ Professor, Faculty of Civil Engineer, LSU,Pennsylvania State University

چکیده [English]

Nitrate is one of the pollutants of drinking water sources in the Maku-Bazargan-Poldasht region as a result of human and agricultural activity. Investigations show that the maximum nitrate content in the water resources of the Maku-Bazargan-Poldasht region has increased from 33 mg/liter to 167 mg/liter at the regional level since 2000, or 15 years ago. Is. This area's drinking water is sourced from a variety of poorly maintained wells, springs, aqueducts, and surface water bodies. The results of this analysis, which collected samples from a number of water sources, show the area's high level of water source pollution. This study is the first to assess the carcinogenic risk of nitrate, which is present at high amounts in the study area. This study is the first to assess whether nitrate, nitrite, and ammonium are carcinogenic due to the high amounts of nitrogen compounds in the study area. The goal of the current study was to evaluate the levels of nitrate, nitrite, and ammonium in the drinking water sources of the Maku-Bazargan-Poldasht region and investigate any potential health issues related to nitrate and nitrite. This was done in compliance with USEPA regulations. An effort was made in this study to present a nitrogen compound risk map that is not carcinogenic, and if such a risk exists, future research by scientists should focus on it and determine the best course of action.

کلیدواژه‌ها [English]

• Nitrate؛ Nitrite؛ Ammonium؛ Health Index؛ Maku-Bazargan-Poldasht
• Northwestern Iran