برومند صلاحی؛ مهدی فروتن
چکیده
پایش تغییرات و نوسانات بارش مناطق جغرافیایی میتواند دید بهتری از رفتار این پدیده در سال‌های آینده داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی وضعیت بارش دشت اردبیل (ایستگاههای اردبیل، بیله‌درق و کلور) و پیش‌نگری آن در سال‌های آینده بر اساس برونداد مدل‌های CMIP6 توسط مدل مقیاس‌کاهی CMhyd میباشد. سپس با استفاده از سنجه‌های آماری R2، MAE، MSE، ...
بیشتر
پایش تغییرات و نوسانات بارش مناطق جغرافیایی میتواند دید بهتری از رفتار این پدیده در سال‌های آینده داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی وضعیت بارش دشت اردبیل (ایستگاههای اردبیل، بیله‌درق و کلور) و پیش‌نگری آن در سال‌های آینده بر اساس برونداد مدل‌های CMIP6 توسط مدل مقیاس‌کاهی CMhyd میباشد. سپس با استفاده از سنجه‌های آماری R2، MAE، MSE، RMSE و دیاگرام تیلور، به مقایسه داده‌های مشاهداتی دوره پایه با داده‌های تاریخی 5 مدل GCM از CMIP6 پرداخته شد و برای هر ایستگاه مورد مطالعه، مدل برتر انتخاب گردید. خروجی مدل‌های برتر با روش linier scaling تصحیح اریبی گردیدند و بر اساس سناریوهای SSP126، SSP245 و SSP585، بارش سال‌های 2023-2050 برای هر ایستگاه، پیش‌نگری و روند آن با آماره من-کندال ترسیم شد. نتایج نشان داد در نواحی شرقی و غربی دشت اردبیل (منتهی به ارتفاعات کوه‌های تالش و سبلان)، تغییرات بارش افزایشی بوده است (80/2 میلی‌متر). در ایستگاه اردبیل، مدل MIROC6 با ضریب همبستگی 94/0 درصد و در ایستگاههای بیله‌درق و کلور، مدل MPI-ESM1-2-HR با ضریب همبستگی به ترتیب 88/0 و 92/0 درصد، بیش‌ترین دقت را در شبیه‌سازی بارش داشته‌اند. همچنین نتایج سناریو‌ها نشان دادند که تغییرات بارش در ایستگاه اردبیل در دوره آینده نسبت به دوره پایه تحت سناریوهای SSP126، SSP245 و SSP585، به ترتیب 24/0، 36/6- و 2- درصد خواهد بود.
سعید جهانبخش اصل؛ حسین عساکره عساکره؛ سعیده اشرفی
دوره 6، شماره 21 ، اسفند 1398، ، صفحه 109-132
چکیده
بررسی و شناخت تغییرات اقلیمی رخ داده در نواحی مختلف میتواند شناختی از تغییرات اقلیمی محتمل در آینـده را به‌دست دهد. یکی از راه های شناخت تغییرات احتمالی عناصر اقلیمی در آینده استفاده از مدل های اقلیمی موجود و ریزمقیاس نمایی آنهاست. در این پژوهش بارش و رواناب حوضه ی آبریز رود زرد، ریزمقیاس نمایی و برای دوره ی 2100-2006 ...
بیشتر
بررسی و شناخت تغییرات اقلیمی رخ داده در نواحی مختلف میتواند شناختی از تغییرات اقلیمی محتمل در آینـده را به‌دست دهد. یکی از راه های شناخت تغییرات احتمالی عناصر اقلیمی در آینده استفاده از مدل های اقلیمی موجود و ریزمقیاس نمایی آنهاست. در این پژوهش بارش و رواناب حوضه ی آبریز رود زرد، ریزمقیاس نمایی و برای دوره ی 2100-2006 شبیه سازی گردید. برای این منظور از سناریوهای RCP خروجی مدل CanESM2 استفاده شد. دوره ی پایه ی مورد استفاده برای این کار 2005-1976 میباشد. برای ریزمقیاس نمایی بارش و رواناب حوضه ی آبریز رود زرد از داده های بارش روزانه ایستگاه باغملک و رواناب ایستگاه ماشین و روش شبکه ی عصبی مصنوعی بهره گرفته شد. با استفاده از روش حذف پسرونده، متغیرهای میانگین فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال و میانگین دما در ارتفاع نزدیک سطح زمین به عنوان متغیرهای پیش‌بینی کننده انتخاب شد. راستی‌آزمایی الگو با نمایه‌های و انجام پذیرفت. در نهایت، معماری شبکه با الگوریتم قانون پسرو بیزی و با سه لایه ی پنهان به عنوان شبکه ی بهینه انتخاب شد. نتایج نشاندهنده ی روند کاهشی بارش سالانه برآورد شده در 95 سال آیـنده بر اساس هر سه سناریو میباشد. همچنین افزایش بارش در ماههای فصل گرم و کاهش بارش در ماه های فصل سرد مورد انتظار است. به عبارت دیگر میتوان افزایش بارش های محلی (احتمالاً همرفتی) ناشی از افزایش دما در دوره های آینده را محتمل دانست. رواناب حاصل از بارش نیز در ماه های سرد، کاهش و در ماه های گرم با صرف نظر از تأثیر دما و پوشش گیاهی، افزایش را تجربه خواهد کرد.
فریبا اسفندیاری؛ مرتضی قراچورلو
دوره 2، شماره 4 ، آذر 1394، ، صفحه 125-142
چکیده
تحقیق حاضر با هدف تشخیص و تعیین تغییرات زمانی ـ مکانی رسوبدهی در حوضه‌ی آبریز قرهسو واقع در استان اردبیل انجام شده است. به منظور ارایه‌ی مدلی برآوردی از بار رسوبی زیرحوضههای مورد نظر، روابط زمانی ـ مکانی رسوب دهی با بارش حوضه مورد آزمون قرار گرفت. برای انجام این تحقیق از داده های 6 ایستگاه باران سنجی و هیدرومتری ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف تشخیص و تعیین تغییرات زمانی ـ مکانی رسوبدهی در حوضه‌ی آبریز قرهسو واقع در استان اردبیل انجام شده است. به منظور ارایه‌ی مدلی برآوردی از بار رسوبی زیرحوضههای مورد نظر، روابط زمانی ـ مکانی رسوب دهی با بارش حوضه مورد آزمون قرار گرفت. برای انجام این تحقیق از داده های 6 ایستگاه باران سنجی و هیدرومتری طی یک دوره 22 ساله استفاده گردید. روش تحقیق مبتنی بر تحلیل های آماری رگرسیونی بین متغیرهای بارش و بار رسوبی در محیط نرمافزار SPSS و همچنین تحلیل تغییرات زمانی متغیرهای بارش و رسوب در محیط نرمافزار Excel بود. نتایج اولیه از روابط زمانی بار رسوبی و بارش زیرحوضه ها، حاکی از رابطه قوی تر دو متغیر در مقیاس درون سالی نسبت به مقیاس بین سالی بود. در بعد تغییرات بین سالی، تنها ایستگاه هیر با روند افزایشی بار رسوب مواجه بود، در حالیکه 4 ایستگاه دیگر در میزان بارش سالانه روند افزایشی داشته‌اند. نتایج حاصل از تحلیل های رگرسیونی، نشاندهنده‌ی همبستگی ضعیف متغیر بارش با رسوبدهی ایستگاه ها در مقیاس بین سالی و در مقابل روابط خوب آنها در مقیاس درون سالی بود. در این میان شاخص فورنیه به عنوان شاخص فصلی بارندگی توانست 65% واریانس رسوب دهی ویژه در حوضه مورد مطالعه را تبیین نماید. از اینرو، شاخص مزبور میتواند به عنوان یک شاخص فرسایندگی بارش کارآمد در برآورد رسوب دهی ویژه در حوضه مورد مطالعه بکار گرفته شود.
