نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• محمد حسین رضایی مقدم ¹
• داود مختاری ²
• میثم اسکندری آلنی ²

¹ استاد/دانشگاه تبریز

² دانشگاه تبریز

چکیده

مدل های هیدرولوژی ابزار موثری برای مدیریت منابع آب و همچنین مؤلفه‌های‌ بیلان آبی‌ از جمله‌ کارهای‌ پژوهشی‌ می‌باشد .امروزه مدل های هیدرولوژی حوضه توسعه یافته اند، اما انتخاب مدل مناسب برای شبیه سازی یک حوضه خاص همیشه یک چالش بوده است. از این‌رو، انتخاب مدلی‌ که‌ بتواند فرآیندهای‌ هیدرولوژیکی‌ را در عین‌ سادگی‌ ساختار و با استفاده از حداقل‌ عوامل‌، به‌خوبی‌ شبیه‌سازی‌ کند امری‌ ضروری‌ می‌باشد که‌ در این‌ راستا در پژوهش‌ حاضر رواناب ماهانه‌ حوضه‌ گمناب چای(کومور چایی) واقع در استان آذربایجان شرقی و در شمال غرب ایران به‌وسیله‌ دو مدل AWBM و SWAT شبیه‌سازی‌ شد. مدل AWBM یک‌ مدل یکپارچه‌ می‌باشد که‌ شبیه‌سازی‌ رواناب در حوزههای‌ آبریز را با استفاده از دو متغیر بارندگی‌ و تبخیر انجام می‌دهد و از طرف دیگر مدل SWAT یک‌ مدل پیوسته‌ و نیمه‌ توزیعی‌ است‌ که‌ شبیه‌سازی‌ فرآیندهای‌ هیدرولوژیکی‌ را با استفاده از مشخصات فیزیکی‌ حوضه‌ (خاک، کاربری‌ اراضی‌، شیب‌) و همچنین‌ اطلاعات آب و هواشناسی‌ متعددی‌ همچون بارندگی‌، دما انجام می‌دهد. نتایج‌ شبیه‌سازی‌ رواناب در دوره های‌ واسنجی‌ و اعتبارسنجی‌ با استفاده از دو شاخص‌ آماری‌ ناش ساتکلیف‌ (NSE) و ضریب‌ تعیین‌ R2 مورد ارزیابی‌ قرار گرفت‌. با مقایسه‌ نتایج‌ شاخص‌های‌ آماری‌ مورد استفاده در مطالعه‌ مشخص‌ شد که‌ مدل SWAT دارای‌ نتایج‌ بهتری‌ در شبیه‌سازی‌ رواناب ماهانه‌ در دورههای‌ واسنجی‌ و اعتبارسنجی‌ است‌.

کلیدواژه‌ها

• SWAT
• AWBM
• شبیه‌سازی‌ فرآیندهای‌هیدرولوژیکی‌
• واسنجی‌
• هیدروگراف

موضوعات

• هیدروژئومورفولوژی

عنوان مقاله [English]

Comparative evaluation of a semi-distributed hydrological model with an integrated model to simulate the runoff of Gomanab Chai basin

نویسندگان [English]

• Mohammad Hossein Rezaei Moghaddam ¹
• Davoud Mokhtari ²
• meysam skandarialni ²

¹ University of Tabriz

² Academic member

چکیده [English]

Hydrological models are an effective tool for managing water resources as well as water balance components among research works. Today, basin hydrological models have been developed, but choosing the right model to simulate a specific basin has always been a challenge. Therefore, it is necessary to choose a model that can simulate the hydrological processes with the simplicity of the structure and using minimal factors. Northwest Iran was simulated by AWBM and SWAT models. The AWBM model is an integrated model that simulates the runoff in catchment areas using two variables, rainfall and evaporation, and on the other hand, the SWAT model is a continuous and semi-distributed model that simulates hydrological processes using the physical characteristics of the basin (soil, land use, slope) as well as several water and meteorological information such as rainfall, temperature. The results of runoff simulation in the calibration and validation periods were evaluated using two Nash Sutcliffe statistical indices (NSE) and R2 coefficient of determination. By comparing the results of the statistical indicators used in the study, it was found that the SWAT model has better results in the simulation of monthly runoff in the validation and validation periods.

کلیدواژه‌ها [English]

• AWBM
• SWAT
• simulation of hydrological processes
• validation
• Hydrograph