نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• فریبا دارابی ¹
• علیرضا ایلدرمی ²

¹ دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران

² دانشیار دانشگاه ملایر

چکیده

استحصال آب باران روشی برای توسعه و بهره ­برداری از منابع آب در مناطق خشک و نیمه ­خشک با هدف افزایش کمیت و کیفیت منابع آب موجود است. هدف از این پژوهش تعیین عوامل مؤثر در مکان­یابی مناطق مستعد جمع ­آوری رواناب و استحصال آب باران (RWH) در حوضه­ ی آبریز سیاه­خور کرمانشاه با استفاده از روش تصمیم­ گیری چند­معیاره (MCDA)  و تحلیل شبکه ­ای ANP است. نتایج حاصل از روش تحلیل سلسله مراتبی­ و پهنه­بندی بارش حوضه نشان می­دهد که در 81/37 درصد از مساحت کل حوضه­، معیار هیدرولوژی نسبت به معیار­های فیزیکی و توپوگرافی به­ ترتیب 4/6 و 5/8 و معیار فیزیکی 2/3 برابر بر معیار توپوگرافی دارای ارجحیت است­. نتایج حاصل از بررسی نقشه ­ی پتانسیل استحصال آب باران نشان می­دهد که کلاس­ های ضعیف با 96/2­، نسبتاً ضعیف­ 49/35­، متوسط 06/26، نسبتاً خوب 2/29 و خوب با 29/6 درصد ­از سطح حوضه را شامل می­شوند­ و کلاس ­های ­متوسط ­و نسبتاً خوب و خوب جمعاً با 55/­61 درصد بیش­ترین درصد­ سطح حوضه ­را به­ خود اختصاص داده­ اند. بررسی­ ها نشان می­دهد که­ شیب ­های میانی جهت احداث سیستم ­های استحصال آب باران مناسب می­باشند. بطوری­که مشاهدات میدانی و نتایج حاصله از بررسی منحنی ROC، نشان می­دهد، اکثر 115 تکه جمع­ آوری آب باران ­در محل­  هایی قرار دارند که از لحاظ توپوگرافی و هیدرولوژی مناسب­ و بیش از 89در­صد مکان­ های جمع­  آوری آب باران در کلاس­ های­ متوسط­ و نسبتاً خوب و خوب واقع شده که این موضوع  ­بیانگر ارزیابی بسیار خوب مدل بوده و نشان می­دهد که تلفیق تکنیک تصمیم ­گیری چند­معیاره (MCDA) ­و تحلیل شبکه ­ای ANP ­و GIS می­تواند برای برنامه ­ریزی جمع­ آوری آب باران در مقیاس حوضه و زیرحوضه ابزار مفیدی ­باشد.

کلیدواژه‌ها

• منحنی ROC
• ANP
• GIS
• سیاه خور کرمانشاه

20.1001.1.23833254.1400.8.28.1.4

عنوان مقاله [English]

Determination of Effective Factors in Locating Runoff-prone Areas and Rainwater Extraction of Kermanshah Siahkhor Watershed

نویسندگان [English]

• Fariba Darabi ¹
• Alireza Ildoromi ²

¹ Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Iran

² Associate Professor of Geomorphology, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University

چکیده [English]

Rainwater harvesting is a way to develop the utilization of water resources in arid and semi arid regions with the aim of increasing the quantity and quality of water resources. The purpose of this study was to determine the factors influencing the location of areas susceptible to the construction of a rainwater harvesting network (RWH) in the‌ Siahkhore Watershed of Kermanshah using multi-criteria decision making (MCDA) and ANP network analysis. The results of the rainwater harvesting potential map show that poor classes with 2.96, relatively poor 35.49, average 26.06, relatively good 29.2 and good with 6.29 of the catchment area are included. and it indicates that the middle and relatively good and good middle classes with the highest percentage of area level with 61.55%.Field observations and results from the ROC curve show that most of the 115 rainwater harvesting plots are located in areas that are topographically and hydrologically appropriate, all of which are in relatively good, good, and moderate areas. And it represents a very good evaluation of the ANP model. Over 89% of rainwater harvesting sites are in the middle and relatively good and good classes It was found that the combination of Analytical Hierarchy Process (ANP) technique and GIS are useful tools for planning rainwater collection at basin and sub-basin scale.

کلیدواژه‌ها [English]

• ROC curve
• GIS
• ANP
• Siah- Khor Kermanshah