نوع مقاله : پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تبریز،دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی گروه ژئومورفولوژی
2 استاد گروه ژئومورفولوژی ، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
چکیده
چکیده
مخروط افکنهها از جمله مناطق مستعد وقوع مخاطرات ژئومورفولوژیکی هستند. یکی از این مخاطرات روانگرایی میباشد که هدف اصلی این پژوهش بررسی این پدیده در سطح مخروط افکنه لیلان واقع در شمال غرب ایران بوده است. جهت تهیه نقشه پتانسیل خطر وقوع روانگرایی از مدل ترکیبی FUZZY-VIKOR و تکنیک GIS استفاده شده است. پارامترهای مورد استفاده در این تحقیق عبارت بودند از: شیب، عمق آب زیرزمینی، نوع خاک و لرزهخیزی. لایههای اطلاعاتی هر یک از این پارامترها در محیط نرمافزار ArcGIS تهیه شدند. در ادامه جهت استانداردسازی لایهها از مدل فازی استفاده گردید. در پایان وزن دهی پارامترها با روش ویکور انجام شد. نتایج وزن دهی پارامترها با روش ویکور نشان داد که دو پارامتر خاک و عمق آب زیرزمینی به ترتیب با وزن 442/0، 236/0 بیشترین ضریب اهمیت را کسب کردهاند که نشاندهنده اهمیت این پارامترها در خطر وقوع روانگرایی در سطح منطقه میباشد. نقشه نهایی با همپوشانی لایهها و ضرب وزن نهایی معیارها در هر لایه در 5 طبقه از پتانسیل خیلی کم تا خیلی زیاد تهیه گردید. نتایج بررسی مساحت هر یک از طبقات خطر نشان داد که 28/0 درصد از مساحت منطقه در طبقه خیلی زیاد و 70 درصد نیز در طبقه زیاد از نظر خطر وقوع روانگرایی قرار دارد. بهطور عمده مناطق با پتانسیل خطر بالا در قسمتهای پاییندست منطقه قرار دارند. این مناطق از نظر عمق آب زیرزمینی، بافت خاک و شیب مستعد وقوع خطر روانگرایی میباشند.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Assessment and Zoning of Liquefaction Hazard Using FUZZY-VIKOR model, Case study: Leilan Alluvial Fan in Northwest of Iran
نویسندگان [English]
- somayyeh moazzez 1
- Davoud Mokhtari 2
- Mohammad hossein Rezai Moghadam 2
1 tabriz university
2 Professor, Department of Geomorphology, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]
Abstract
Alluvial fans are among the areas prone to geomorphological hazards. One of these hazards is liquefaction, which the main purpose of this research was to investigate this phenomenon in the surface of the alluvial fan. The FUZZY-VIKOR combined model and GIS technique were used to prepare the liquefaction risk potential map. The used parameters in this research were: slope, depth of underground water, type of soil and seismicity. The information layers of each of these parameters were prepared in the ArcGIS software environment. Next, the fuzzy model was used to standardize the layers. At the end, the weighting of the parameters was done by Vikor method. . The results of weighting the parameters by Vikor method showed soil and depth of underground water have obtained the highest importance coefficient with the weight of 0.442 and 0.236 respectively. The final map was prepared by overlapping the layers and multiplying the final weight of the criteria in each layer in 5 classes from very low to very high potential. The final map was prepared by overlapping the layers and multiplying the final weight of the criteria in each layer in 5 classes from very low to very high potential. The results of examining the area of each risk class showed that 0.28% of the area is in the very high class and 70% is in the high class in terms of the risk of liquefaction. Mainly, the areas with high risk potential are located in the downstream parts of the region.
کلیدواژهها [English]
- Keywords: alluvial fan
- geomorphological hazards
- FUZZY-VIKOR
- liquefaction
- Leilan alluvial fan