Authors

Abstract

Mousa Abedini[1]*
Rogayeh Fathi Jokadan[2]
Abstract
Today flood phenomena is one of the most complex hazardous events, every year more than other natural disaster that caused causality, financial damage and destroyed the agricultural land. Therefore, this research at first has studied the effective variables in the occurrence of the flood, such as (slope, geology, land and ranking the run off streams). Next, these variables have been entered in to GIS software, then based on their level of importance have been given some weights. Finally, by merging the layers and analyzing them the floodwater risk zonation map created with four zones of risk including: 1- high probability risk zone, 2- relative high probability zone, 3- moderate probability zone and 4- low probability zone. The investigation of natural conditions shows that there are many natural variables for floodwater event. According to the zoning map of floodwater, the high probability risk zone is about 18.86 percent (113.53 square km), the relative high probability zone is about 35.68 percent (215.9 square km), the moderate probability zone is about 29.66 percent (179.29 square km) and the low probability zone is about 15.8 percent (94.58 square km). The findings of the present study show that due to the having average annual of precipitation 1058.7, high slope, and relatively impermeable formations in addition having circle form have relatively high potential in flooding.
Keywords: Hydro geomorphology, floodwater, Karganruod basin, Zoning, Arc GIS.
 



[1]- Associate Professor of Geomorphology, University of Mohaghegh Ardabilm, (Corresponding Autor), Email:abedini@uma.ac.ir.


[2]- Master's Graduates in Geomorphology, University of Mohaghegh Ardabil.

Keywords

مقدمه

سیلاب­ها در طبقه­بندی جهانی در زمره­ی مهم­ترین بلایای طبیعی قرار می­گیرند که خسارات مالی، جانی و اجتماعی فراوانی را به مناطق تحت تأثیر خود تحمیل می­کنند، در دهه­های اخیر، به دلیل دخالت­های نابجا و مدیریت نادرست انسان در استفاده از سرزمین، شدت و تواتر وقوع این بلایای طبیعی افزایش یافته است (عباس­زاده و همکاران، 1389: 78). بروز سیلاب‌های سهمگین در اثر تغییرات آب و هوایی طی دهه‌های اخیر سبب بروز خسارت­های فراوانی در نواحی مختلف دنیا شده است و در نواحی خشک تأثیر این تغییرات محسوس­تر است (نگارش و همکاران، 1392 :15). تغییرات کاربری و پوشش اراضی تأثیر مستقیمی بر تغییر رژیم هیدرولوژیکی حوضه دارد (رضایی­مقدم و همکاران،1393: 57). برابر آمار سیلاب­ها حدود بیش از 40 درصد از بلایای طبیعی را در جهان به خود اختصاص داده­اند (فیج و لیو[1]، 2010 : 3). یکی از راه­هایی که می­توان خسارت ناشی از سیلاب را کاهش داد، تعیین مناطق مولد سیلاب و اعمال روش­های مناسب کنترل آن مـی­باشد (موغلی، 1394 :90). لذا بررسی عوامل مؤثر در وقوع سیـل و تجزیه و تـحلیل دقـیق مناطق سیل­خیز و ممیزی پتانسیل سیل­خیزی از طریق پهنه­بندی می­تواند در کاربری اراضی و در اعمال روش­های صحیح آمایش حوضه مفیدتر باشد.

سیل به عنوان یک پدیده­ی مخاطره از دیرباز توجه متخصصین علوم مختلف، از جمله هیدرولوژی، هیدرولیک و آبخیزداری را به خود جلب کرده و باعث شده است که مطالعات زیادی چه در داخل و چه در خارج کشور در این باره به عمل آید.

رضایی­مقدم و اسماعیلی (1384) درباره­ی آثار ژئومورفولوژیکی سیلاب، فرج­زاده و فلاح (1387) در مورد تأثیر تغییرات کاربری و پوشش اراضی بر رژیم سیلابی رودخانه­، بومری و همکاران (1390) در رابطه با شناسایی پهنه­های سیلابی و ویژگی­های فیزیوگرافی به تحقیق پرداخته­اند و عابدینی و موسوی (1391) به پهنه­بندی و برآورد سیلاب، خیری­زاده و همکاران (1392) به پهنه‎بندی پتانسیل خطر وقوع سیلاب، شکرپور (1393) به پهنه­بندی خطر سیلاب، دستورانی و همکاران در مورد برآورد بی اوج سیلاب (1393) اقدام نمودند. عابدینی و فتحی (1393) نیز در مورد پهنه­بندی خطر وقوع سیلاب در حوضه­ی خلخال چای کارکرده­اند. بـه علاوه فرسیک[2] (2004)، تیلا گاتاوانی و همکاران[3] (2011) پهنه­بـندی مناطق در معرض خطر

سیل، هاگ و همکاران[4] (2012) در مورد ارزیابی و پهنه­بندی سیل، فنیکا و همکاران[5] (2013) در مورد واکنش هیدرولوژی حوضه به تحقیق پرداختند. موغلی (1394)، اسکندر­زاده و همکاران (1394)، و بسیاری از محققان دیگر در مورد پهنه­بندی و الویت­بندی مناطق سیل­خیز حوضه ها کارکرده­ند.

از آنـجا که نقش عوامل طبیعی و انسانی در وقوع سیل مؤثر می­باشد و تفاوت در میزان سیل­خیزی حوضه­های همجوار توسط دخالت انسان­ها و تفاوت­های ویژگی­های طبیعی آنها قابل توجیه می­باشد، لذا برقراری ارتباط بین این متغیرها و نقش آنها در وقوع سیل در حوضه­ی آبریز کرگانرود هدف این مقاله می­باشد.

مواد و روش­ها

موقعیت منطقه­ی مورد مطالعه

حوضه­ی آبریز کرگانرود با وسعتی معادل 39/608 کیلومتر مربع در شمال­غرب استان گیلان در موقعیت جغرافیایی "24'41 ْ37 تا '58 ْ37 عرض شمالی و "48 '31 ْ48 تا "48 '58 ْ48 طول شرقی واقع شده است (شکل1). این حوضه از سمت شمال با حوضه­ی آبریز لیسار و از سمت جنوب با حوضه­ی آبریز ناورود اسالم و از غرب با حوضه­ی آبخیز آرپاچای و از مشرق با دریای خزر هم مرز می­باشد. حداکثر و حداقل ارتفاع در سطح حوضه به ترتیب 3200 متر در خط الرأس شمال غربی و 20- متر در خروجی حوضه و ارتفاع متوسط آن 49/1382 متر می­باشد. طول آبراهه­ی اصلی آن 55 کیلومتر و تراکم زهکشی آن 43/3 کیلومتر در هر کیلومترمربع و زمان تمرکز آن بر اساس روش کرپیچ 35/4 ساعت می­باشد.

از آن جایی که هدف اصلی تحقیق پهنه­بندی خطر وقوع سیل حوضه­ی­ آبریز سیل­خیز کرگانرود در محیط ارک­ جی­آی­اس مبتنی بر عوامل طبیعی موثر می­باشد، لذا جهت نیل به هدف تحقیق، اقدام به بررسی میدانی، اسنادی، تهیه­ی نقشه­های زمین­شناسی و توپوگرافی شد. از روی نقشه­های زمین­شناسی و توپوگرافی لایه­های مورد نیاز جهت پهنه­بندی سیل حوضه در محیط نرم­افزار Arc GIS  تهیه شد. در نهایت با روش تلفیق ­وزنی و همپوشانی، نقشه نهایی پهنه­بندی خطر وقوع سیلاب برای حوضه­ی مورد تحقیق تهیه شد.

 

 

شکل (1) موقعیت جغرافیایی حوضه­­ی آبریز کرگانرود

متغیر­های مؤثر بر سیل بسیار متنوع می­باشند اما میزان تأثیرگذاری آنها یکسان نمی­باشد. در این تحقیق از میان متغیرهای مؤثر شش متغیر به دلیل اهمیت و تأثیر بیشتر بر سیل­خیزی و همچنین انطباق با تکنیک تحقیق انتخاب شده است. این عوامل عبارتند از: میزان بارندگی، شیب حوضه، زمین­شناسی، خاک، پوشش گیاهی و همچنین رتبه­بندی آبراهه­ها (شکل2) اشکال 4، 5، 8، 9، 10و نیز اشکال 11 تا 16 نقشه­ها و نمودارهای مربوط به هر یک از متغیر­ها می­باشند.

 

شکل(2) عوامل و متغیرهای مؤثر در وقوع سیلاب

حوضه­ی مورد مطالعه به دلیل وجود جریانات جوی تقریباًً در تمام فصول، مجاورت با دریای خزر، وجود دامنه­های جنگلی و مرتعی با شیب نسبتاً زیاد و دره­های عمیق، تقریباً در تمام طول سال دارای بارندگی بوده و میانگین بارندگی سالانه­ی آن حدود 7/1058 میلی­متر می­باشد. از آنجا که این حوضه یک حوضه­ی کوهستانی می­باشد، الگوی بارش علاوه بر شرایط جوی از ویژگی­های محلی و محیطی تبعیت کرده و به مراتب سنگین­تر و شدیدتر از سایر مناطق می­باشد. لذا بارندگی می­تواند عاملی مؤثر در وقوع سیل حوضه­ی مورد مطالعه باشد. شکل (4) نقشه­ی پهنه­بندی بارندگی حوضه­ی آبریز کرگانرود را نشان می­دهد. شیب حوضه به دلیل ارتباط نزدیک با سرعت جریان­های سطحی و مقدار نفوذ آب به داخل خاک یکی از عوامل مهم در شناخت وضعیت هیدرولوژیکی حوضه می­باشد. از آن جایی که 74 درصد از سطح حوضه دارای شیب بالای 20 درصد است و متوسط شیب حوضه 47 درصد می­باشد، لذا شیب عامل مهمی در سیل­خیزی حوضه­ی مورد مطالعه محسوب می­شود. در شکل (5) وضعیت شیب نقاط مختلف حوضه­ی آبریز کرگانرود قابل مشاهده است. در زمان بارش­های شدید حوضه­ی گرگانرود به ویژه در اردیبهشت ماه سیلابی می­شود. شکل (3) تصویری از سیل­های حوضه­ی رودخانه کرگانرود را نشان می­دهد.

 

شکل(3) نقشه­ی پهنه­بندی بارندگی حوضه­ی آبریز کرگانرود

 

شکل (4) نقشه­ی پهنه­بندی بارندگی حوضه­ی آبریز کرگانرود

 

 

شکل (5) نقشه­ی شیب حوضه­ی آبریز کرگانرود

وضعیت زمین­شناسی علاوه بر ویژگی­های ساختار زمین­شناسی، بیانگر نوع لیتولوژی حوضه نیز می­باشد. لیتولوژی و خاک حاصل از آن تعیین­کننده­ی شدت و ظرفیت نفوذپذیری خاک بوده و رواناب سطحی را نیز تحت تأثیر قرار می­دهد. شکل­های 8 و 9 به ترتیب نقشه­ی زمین­شناسی و خاک حوضه می­باشند. هرچه خاک سطحی­تر و نفوذپذیری سنگ ضعیف­تر باشد، رواناب سطحی و به تبع آن خطر وقوع سیل نیز افزایش می­یابد. از آنجایی که بخش اعظم حوضه شامل سازند­های بسیارمقاوم و مقاوم به فرسایش بوده و اکثر سطح حوضه نیز پوشیده از خاک­های اسیدی کم عمق تا نیمه عمیق با بافت متوسط تا سنگین می­باشد، لذا یکی از عوامل مؤثر در سیل­خیزی حوضه­ی مورد مطالعه وضعیت بافت خاک­های آن می­باشد. خاک­های سطحی و کم­عمق حوضه اغلب در شیب­های تند گسترش دارند و به دلیل نفوذپذیری ضعیف در زمان بارش­های شدید فرسایش­پذیر هستند. در شیب­های نسبتاً ملایم و ملایم حوضه­ی مورد تحقیق، به دلیل بارش زیاد و برتری هوازدگی شیمیایی خاک­های ریز­دانه سست رسی و سیلتی به ضخامت زیاد شکل گرفته­اند. این خاک­ها به واسطه دخالت انسان­ها و با از بین رفتن پوشش محافظ درختی و علفی حساسیت بالائی به فرسایش خطی (شیاری و خندقی) در منطقه نشان می­دهند (شکل­های 7 و8).

 

شکل (6) دخالت انسان­ها و وقوع فرسایش خطی (شیاری و خندقی)

 

شکل (7) نمونه­ای از  فرسایش خطی شدید(منبع نگارندگان)

 

 

شکل (8) نقشه­ی زمین­شناسی حوضه­ی آبریز کرگانرود (نقشه­ی زمین­شناسی  1:100000  خلخال - رضوانشهر)

 

شکل (9) نقشه­ی خاک حوضه­ی آبریز کرگانرود

وجود پوشش گیاهی در سطح حوضه به دلیل اثراتی که بر اجزاء سیکل هیدرولوژی حوضه دارد از عوامل کاهش دهنده­ی سیل­خیزی یک حوضه است. با توجه به اینکه 54 درصد از سطح حوضه دارای پوشش جنگلی می­باشد لذا این عامل یکی از مؤثرترین عوامل در کنترل سیل­خیزی حوضه می­باشد زیرا میزان رواناب تولید شده در اراضی جنگلی به دلیل تأثیر پوشش گیاهی، بسیار کمتر از سایر کاربری­هاست. وجود پوشش گیاهی در هر منطقه سرعت جریان­های سطحی را کاهش داده و سبب نفوذ بیشتر آب به داخل خاک می­گردد، در نتیجه تأثیر قابل ملاحظه­ای بر کاهش سیل­های مخرب خواهد. شکل (10) نقشه­ی پوشش گیاهی و کاربری اراضی حوضه­ی آبریز کرگانرود را نشان می­دهد.

 

شکل (10) نقشه­ی پوشش گیاهی و کاربری اراضی حوضه­ی آبریز کرگانرود

   شبکه­ی رودخانه­ها به مجموع آبراهه­هایی گفته می­شود که در سطح حوضه عمل تخلیه­ی جریان­های سطحی را انجام می­دهند (علیزاده، 1386: 452) و سنجش درجه­ی تکامل آنها با نمایه­های تراکم، رده و انشعاب صورت می­گیرد. تراکم زهکشی به طور مؤثری به لیتولوژی، شیب توپوگرافی و شرایط اقلیمی مربوط می­شود (بهرامی و همکاران 1387: 62 به نقل از سامرفیلد[6]) و نقش اساسی در زمان تمرکز و اوج سیلاب دارد. در این راستا حوضه­ی مورد مطالعه دارای تراکم زهکشی 43/3 کیلومتر در کیلومترمربع بوده که بیانگر مقاومت سنگ­های تشکیل­دهنده­ی حوضه در مقابل فرایند­های فرسایشی و همچنین نسبت انشعاب 42/2  که نشان­دهنده­ی­ این است که منحنی تغییرات دبی سیل نسبت به زمان دارای نقطه­ی اوج نسبتاً تیز می­باشد.

پس از مشخص نمودن متغیرهای مؤثر بر سیلاب و تهیه­ی نقشه­های مربوط به هریک از متغیرها در محیط نرم­افزاری Arc Map، متغیرها به چهار پارامتر مشخص تقسیم گردیده و سپس به هر یک از متغیر­ها بر اساس درجه­ی اهمیت آنها در وقوع سیل، امتیازی داده شده است. در این خصوص به متغیری که نقش بیشتری در وقوع سیل داشته امتیاز بیشتری تعلق گرفته است و بالعکس. سپس اقدام به تلفیق لایه­های شیب، پوشش گیاهی، خاک، زمین­شناسی و بارندگی در محیط نرم­افزاری Arc Map گردیده و حوضه به چهار پهنه با احتمال وقوع زیاد، نسبتاً زیاد، متوسط و کم تقسیم شده است. در نهایت با دخالت رتبه­بندی آبراهه­ها، با توجه به اینکه میزان و رویکرد سیل در طول آبراهه­ی اصلی از دامنه و فراوانی بیشتری برخوردار است (عنایتی و یمانی، 1384: 50)، نقشه­ی پهنه­بندی سیل حوضه تهیه شده است.

بحث و نتایج

حوضه­ی مورد مطالعه بر اساس پارامترهای مذکور (شیب، زمین­شناسی، خاک، پوشش گیاهی و میزان بارندگی) به پهنه­هایی با احتمال وقوع زیاد، نسبتاً زیاد، متوسط و کم تقسیم گردیده که دارای ویژگی­های زیر می­باشند:

پهنه­هایی با احتمال وقوع زیاد، عموماً شیب­های بالای 60 درصد را در حوضه شامل می­شوند و پوشیده از سنگ­هایی با نفوذپذیری ضعیف تا بسیار­ضعیف و مراتع غـیرمشجر و عاری از پـوشش گیاهی و سطوحی با پوشش سطحی خاک بوده و از متوسط بارندگی سالانه­ی 1600-1300 میلی­متر برخوردار می باشند. شکل شماره­ی(11) درصد پهنه­های سیل­خیز با احتمال وقوع زیاد در سطح حوضه­ی آبریز کرگانرود را نشان می­دهد که 52/61 درصد از سطح حوضه را سنگ­هایی با نفوذپذیری ضعیف تا بسیار ضعیف تشکیل می­دهد. همچنین 39/25 درصد از سطح حوضه را سطوحی با پوشش سطحی خاک تشکیل داده است. 

 

شکل (11) سهم عوامل موثر در سیل­خیزی در کلاس احتمال وقوع زیاد، به صورت پهنه­ی مشخص با درصد مساحت در حوضه

   پهنه­هایی با احتمال وقوع نسبتاً زیاد، عموماً دارای شیب­های 40 تا 60 درصد و سطوحی پوشیده از سنگ­هایی با نفوذپذیری متوسط و خاکی کم عمق بوده و جنگل­هایی با تراکم 1 تا 10 درصد و بوته­زار­ها را شامل می­شوند، همچنین از متوسط بارندگی سالانه­ی 1300-1000 میلی­متر برخوردار می­باشند. شکل (12) درصد پهنه­های سیل­خیز با احتمال وقوع نسبتاً زیاد در سطح حوضه را نشان می­دهد که 31/45 درصد از سطح حوضه از میانگین بارندگی سالانه­ی 1300-1000 میلی­متر برخوردار می­باشد. همچنین 33/29 درصد از سطح حوضه را شیب­های 40 تا 60 درصد تشکیل داده است.

 

شکل (12) سهم عوامل مؤثر در سیل­خیزی در کلاس احتمال وقوع نسبتاً زیاد، به صورت پهنه­ی مشخص با درصد مساحت در حوضه

پهنه­هایی با احتمال وقوع متوسط، عموماً پوشیده از سنگ­هایی با نفوذپذیری خوب و خاکی نسبتاً عمیق و شیب 20 تا 40 درصد بوده و جنگل­هایی با تراکم 10 تا 50 درصد و زمین­های زراعی و شالیزار­ها و مراتع مشجر حوضه را شامل می­شوند و از متوسط بارندگی سالانه­ی 1000-700 میلی­متر برخوردار می­باشند. شکل (13) درصد پهنه­های سیل­خیز با احتمال وقوع متوسط را در سطح حوضه نشان می­دهد که از وسعت زیادی برخوردارند.

 

شکل (13) سهم عوامل موثر در سیل­خیزی در کلاس احتمال وقوع متوسط، به صورت پهنه­ی مشخص با درصد مساحت در حوضه

پهنه­هایی با احتمال وقوع کم، پوشیده از سنگ­هایی با نفوذپذیری زیاد و جنگل­هایی با تراکم 50 تا 100 درصد بوده و سطوحی پوشیده از خاک­های عمیق را شامل می­شوند و از متوسط بارندگی سالانه­ی 700-384 میلی­متر برخوردار می­باشند. شکل (14) درصد پهنه­های سیل­خیز با احتمال وقوع کم را در سطح حوضه نشان می­دهد که 08/47 درصد از سطح حوضه از جنگل­هایی با تراکم 50 تا 100 درصد پوشیده شده است. همچنین 82/25 درصد از سطح حوضه را خاک­های عمیق تشکیل داده­است.

 

شکل(14) سهم عوامل موثر در سیل­خیزی در کلاس احتمال وقوع کم در حوضه

از آنجائی که وقوع سیل در طول آبراهه­ی اصلی از دامنه و فراوانی بیشتری برخوردار می­باشد نقشه­ی نهایی پهنه­بندی وقوع سیل حوضه­ی کرگانرود با تلفیق لایه­های اطلاعاتی مؤثر به دست آمده است (شکل15). پهنه­های تفکیک شده شامل چهار پهنه­ی خطر وقوع سیل یعنی پهنه­هایی با احتمال وقوع زیاد، نسبتاً زیاد، متوسط و کم می­باشد. با توجه به نقشه­ی پهنه­بندی وقوع سیل، پهنه­هایی با احتمال وقوع زیاد، 86/18 درصد (53/113 کیلومترمربع)، پهنه­هایی با احتمال وقوع نسبتاً­ زیاد، 68/35 درصد (90/215 کیلومترمربع)، پهنه­هایی با احتمال وقوع­ متوسط، 66/29 درصد (29/179 کیلومترمربع) و پهنه­هایی با احتمال وقوع­ کم، 80/15 درصد (58/94) از سطح حوضه را شامل می­شوند (شکل16).

 

شکل (15) پهنه­بندی وقوع سیل حوضه­ی آبریز کرگانرود

 

شکل (16) درصد پهنه­های وقوع سیل در سطح حوضه

بحث و نتیجه­گیری

نتـایج حاصل از تلفیق شش لایه­ی شیب، خاک، پوشش گیاهی، زمین­شناسی، میزان بارنـدگی و همچنین رتبه­بندی آبراهه نشان می­دهدکه سیل در طول آبراهه­ی اصلی از دامنه و فراوانی بیشتری برخوردار می­باشد، نقشه­ی نهایی پهنه­بندی وقوع سیل حوضه­ی کرگانرود به حاکی از این سات که می­توان منطقه را از نظر سیل به چهار پهنه­ی خطر وقوع سیل یعنی پهنه­هایی با احتمال وقوع زیاد، نسبتاً زیاد، متوسط و کم تفکیک نمود. با توجه به نقشه­ی پهنه­بندی وقوع سیل، می­توان گفت که پهنه­هایی با احتمال وقوع زیاد، 86/18 درصد (53/113 کیلومترمربع)، پهنه­هایی با احتمال وقوع نسبتاً زیاد، 68/35 درصد(90/215 کیلومترمربع)، پهنه­هایی با احتمال وقوع­ متوسط، 66/29 درصد (29/179 کیلومترمربع) و پهنه­هایی با احتمال وقوع کم، 80/15 درصد (58/94) از سطح حوضه را شامل می­شوند.. نتایج تحقیق نشان می­دهد که حوضه­ی مورد مطالعه به دلیل برخورداری از متوسط بارندگی سالانه­ی 7/1058 میلی­متر، شیب زیاد و سازند­های نسبتاً نفوذناپـذیر و همچنین به دلیل داشتن شکلی نسبتاً کشیده از قابـلیت سیل­خیزی نسبتاً زیادی بـرخوردار می­باشد. تنها در 86/18 درصد از سطح حوضه احتمال وقوع سیل، زیاد می­باشد که با شناسایی آن نقاط و اعمال روش­های صحیح مدیریتی می­توان شرایطی مناسب را جهت برقراری توازن و تعادل اکولوژیکی حوضه فراهم نمود و از مخاطرات محیطی ناشی از آن جلوگیری کرد.




[1]- Feng and  Lu

[2]- Friesecke

[3]- Thilagavathi et al.,

[4]- Haq et al

[5]- Fenicia

[6]- Samerfild

- اسکندری­نژاد، فاطمه؛ مرتضی اف، اکتم و آرتوبلسکی موسی اف (1394)، «بررسی پتانسیل سیل­خیزی حوضه­ی نـمرود و تأثیر آن بر ویـژگی­های اقـتصادی- اجتماعی منطقه و ارائه­ی راهـکارهایی جهت مدیریت آن»، پژوهش­های ژئومورفولوژی کمی، شماره­ی 1، صص89-75.
- بومری، محمد؛ رادفر، شـهباز؛ مهدوی، قاسم؛ و عـبدالباسط نهتانی­فر (1390)، «شناسایی پهنه­های سیلابی و ویژگی­های فیزیوگرافی و کمی حوضه­ی آبریز دامن با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور»، فصلنامه­ی جغرافیا و توسعه، شماره­ی22، صص146- 129.
- بهرامی، شهرام؛ علوی­پناه، کاظم و مجتبی یمانی (1387)، «تحلیل مورفومتری و مورفولوژی شبکه­ی زهکشی در مخروط آتشفشانی تفتان»، پژوهش­های جغرافیای طبیعی، شماره­ی 65، صص72-61.
- خیری­زاده، منصور؛ ملکی، جبرئیل و حمید عمونیا (1392)، «پهنهبندی پتانسیل خطر وقوع سیلاب در حوضهی آبریز مردق چای با استفاده از مدل ANP»، فصلنامه­ی پژوهش­های ژئومورفولوژی کمی، سال اول، شماره­ی 3، صص 56-39.
- دستورانی، محمدتقی؛ حیاتزاده، مهدی؛ فتح­زاده، علی و محمدعلی حکیم­زاده (1393)، «بررسی کارایی روابط تجربی در برآورد دبی اوج سیلاب در مناطق بیابانی ایران مرکزی»، جغرافیا و توسعه، شماره­ی 36، صص 145-160.
- رضایی­مقدم، محمدحسین و رضا اسماعیلی (1384)، «بررسی آثار ژئومورقولوژیکی سیلاب در حوضه­ی رئیس­کلا (البرز شمالی)»، فصلنامه­ی مدرس علوم انسانی، شماره­ی 4، صص 18-1.
- رضایی مقدم، محمدحسین؛ اندریانی، صغری؛ الماس­پور، فرهاد؛ ولیزاده، کامران و ابولفضل مختاری (1394)، «بررسی اثرات تغییر کاربری و پوشش اراضی بر روی سیل­خیزی و دبی رواناب (مطالعه­ی موردی: حوضه­ی آبریز سد علویان)»، مجله­ی هیدروژئومورفولوژی، شماره­ی 1، صص57-49.
- عباس­زاده تهرانی، نادیا؛ مخدوم، مجید و محمد مهدوی (1389)، «بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی بر میزان دبی سیلاب­ها با کاربرد فناوری سنجش از دور و سامانه­ی اطلاعات جغرافیایی (GIS) منطقه­ی مورد مطالعه: حوضه­ی آبریز رودخانه­ی مادرسو»، نشریه­ی پژوهش­های محیط زیست، سال اول، شماره­ی 2، ص78.
- علیزاده، امین (1386)، «اصول هیدرولوژی کاربردی»، مشهد، چاپ بیست و سوم، انتشارات آستان قدس رضوی، ص 808.
- عابدینی، موسی؛ اسمعلی­عوری، اباذر؛ موسوی، معصومه و سوسن طولابی (1391)، «برآورد دبی سیلابی با استفاده از مدل­های تجربی فولر جاستین، در محیط Arc GIS (مطالعه­ی موردی: حوضه­ی شهری ایذه خوزستان»، همایش ملی انجمن ایرانی ژئومورفولوژی، 9 اسفند، تهران، خانه­ی اندیشمندان علوم انسانی، صص 3-1.
- عابدینی، موسی و معصومه موسوی (1391)، «کاربرد (GIS) در تحلیل و بررسی عناصر فیزیوگرافی حوضه­های آبخیز شهری، اولین کنفرانس ملی راهکارهای دستیابی به توسعه­ی پایدار در بخش­های کشاورزی منابع طبیعی و محیط زیست» تهران - پژوهشکده­ی سوانح طبیعی، ایران، صص 8-1.
- عابدینی، موسی و محمدحسین فتحی (1394)، «پهنه­بندی خطر وقوع سیلاب با استفاده از فرایند تحلیل شبکه، (مطالعه­ی موردی: حوضه­ی آبخیز خیاو چای)» مجله­ی هیدروژئومورفولوژی، شماره­ی 3، صص120-99.
- عابدینی، موسی (1394)، «پهنه­بندی خطر وقوع سیلاب و ارزیابی خسارت آن در حوضه­ی آبخیز لیقوان چای با مدلANP  و Arc GIS»، طرح پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی، گروه جغرافیای طبیعی، صص 16.
- عنایتی، مریم و مجتبی یمانی (1384)، «ارتباط ویژگی­های ژئومورفولوژیک حوضه­ها و قابلیت سیل­خیزی (تجزیه و تحلیل داده­های سیل از طریق مقایسه­ی ژئومورفولوژیک حوضه­ی فشند و بهجت­آباد)»، فصلنامه­ی پژوهش­های جغرافیایی، شماره­ی 54، صص57-47.
- ملکیان، آرش؛ افتادگان خوزانی و غدیر عشورنژاد (1391)، «پهنه­بندی سیل­خیزی حوضه­ی آبخیز اختر­آباد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی»، پژوهش­های جغرافیای طبیعی، شماره­ی 4، صص152-131.
- موغلی، مرضیه (1394)، «الویت­بندی سیل­خیزی واحدهای آب­شناسی حوضه­ی آبریز دالکی با استفاده از شبیه­سازیHEC-HMS»، پژوهش­های ژئومورفولوژی کمی، سال سوم شماره­ی 4، صص 113-90.
- نگارش، حسین؛ اژدری مقدم، مهدی و محسن آرمش (1392)، «کاربرد شبکه عصبی مصنوعی در شبیه­سازی و پیش­بینی سیلاب در حوضه­ی آبریز سرباز»، مجله­ی جغرافیا و توسعه، شماره 31، تابستان، صص 28-15.
-Feng L.H, Lu. J., (2010), “The Practical Research on Flood Forecasting Based on Artificial Neural Networks”, Expert Syst Appl37: PP. 2974–2977
-Fenicia, F., Kavetski, D., Savenije, H.H., Clark, M.P., Schoups, G., Pfister, L., Freer, J., (2013), “Catchment Properties, Function, and Conceptual Model Representation: Is, There a Correspondence Hydro. Process”,  http://dx.doi.org/10.1002/hyp.9726.
-Friesecke, F.L., (2004), “Precautionary and Sustainable Flood Protection in Germany-Strategies and Instruments of Spatial Planning. 3rd FIGRegional Conference”, Jakarta, Indonesia, P. 17.
-Haq, M., Akhtar, M., Muhammad, S., Paras, S., Rahmatullah, J., (2012), “Techniques of RemoteS and GIS for Flood Monitoring and Damage Assessment: A Case Study of Sindh Province”, Pakistan. Egypt. J. Rem. Sens. Space Sci. 15, PP. 135–141.
-Kleeberg, H.b., (1996), “Extreme Floods-Causes and Influences”, Zeitschrift Tur Kulturtechnic und Ianxentqic, 87, PP. 103-107.
-Lettenmaier, D.P., Potter, K.W. (1985), “Testing Flood Frequency Estimation Methods Using a Regional Flood Generation Model”, Water Resources Research, 21, PP. 1903-1914.
-Thilagavathi. C. et al., (2011), “Application of GIS in Flood Hazard Zonation Studies in Papanasam,Taluk”, Thanjavur District, Tamilnadu, Dept of Earth Sciences, Tamil University, Thanjavur, TN, India.