TY - JOUR ID - 13922 TI - بررسی ارتباط متغیرهای هیدروژئومورفیکی با رسوب در حوضه ‎های گاوی و کنجانچم استان ایلام JO - هیدروژئومورفولوژی JA - HYD LA - fa SN - 2383-3254 AU - عسگری, شمس اله AU - شادفر, صمد AU - جعفری, محمدرضا AU - شیرانی, کوروش AD - عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری-ایلام AD - دانشیارپژوهشکده حفاظت خاک و آبریزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. AD - استادیار بخش تحقیقات منابع طبیعی و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و AD - استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 8 IS - 29 SP - 126 EP - 109 KW - تحلیل خوشه‎ای KW - رگرسیون چندمتغیره KW - منحنی سنجه‌رسوب KW - هیدروژئومورفیک KW - حوضه‎ های گاوی و کنجانچم KW - استان ایلام DO - 10.22034/hyd.2021.48200.1607 N2 - رسوب یکی از مسائل مهم در حوضه­ی آبریز محسوب می­شود. با توجه به مشکلات ناشی از رسوب، بررسی ارتباط متغیرهای هیدروژئومورفیکی تأثیرگذار در تولید رسوب و بار رسوب معلق در حوضه­ی آبریز ضرورت دارد. هدف این تحقیق مدل‎سازی رابطه­ی بین میزان بار رسوب معلق با متغیرهای هیدروژئومورفیکی در حوضه­ی آبریز است. دو حوضه گاوی و حوضه­ی کنجانچم در استان ایلام که شامل 8 زیرحوضه مشخص و مجهز به ایستگاه هیدرومتری می­باشند انتخاب شدند. مواد این تحقیق داده‌های دبی رسوب مشاهده‌ای بعنوان متغیر وابسته ایستگاه‎های هیدرومتری که با استفاده از منحنی‎سنجه‎رسوب تحلیل شد. در مرحله­ی بعد همگنی حوضه‌های آبـریز با اسـتفاده از روش تـحلیل خوشـه‌ای ارزیابی شد. در تـحلیل خوشه‌ای پس از استاندارد کردن داده‌ها به روش Z-SCORE، گروه‌بندی با روش طبقاتی تجمعی و محاسبه فاصله­ی اقلیدسی به روش ward انجام شد. به­تدریج زیرحوضه‌های چاویز، سرجوی، اماملکشاهی و آسان درگروه یک و زیرحوضه‎های کنجانچم، رستم­آباد، تنگ باجک و گنبد در گروه دوم تحلیل شده‎اند. جهت تحلیل ارتباط بین متغیرهای ژئومورفیک با رسوب هر زیرحوضه از روش رگرسیون چندمتغیره آماری استفاده شد. نتایج بررسی ارتباط بین خصوصیات ژئومورفیک با رسوب زیرحوضه‌ها نشان داد که مقدار رسوب با شاخص شیب، ضریب گردی، بافت زهکشی، بارندگی، ناهمواری و مساحت حوضه همبستگی مثبت داشته و در سطح 001/0 معنی‌دار بوده است. جهت تأثیرگذاری متغیرها بر میزان رسوب زیرحوضه‌ها از روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی و تحلیل خوشه‌ای استفاده گردید. نتایج نشان داد که سه عامل ضریب گردی، ضریب شیب و ضریب بافت زهکشی حوضه به­ترتیب 62/44، 22/25 و 74/16 درصد از واریانس تمامی متغیرهای تحقیق را تبیین می‌کند. در مجموع سه عامل استخراج شده نهایی توانسته‌اند 87% از واریانس تمامی متغیرهای تحقیق را تبیین نمایند. UR - https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_13922.html L1 - https://hyd.tabrizu.ac.ir/article_13922_6fd3a4c05fb28cf8408f6c89ec6a312a.pdf ER -