عبدالرضا واعظی هیر؛ ناصر جبرائیلی اندریان؛ شعیب بختیاری
دوره 6، شماره 20 ، آذر 1398، ، صفحه 41-56
چکیده
تکتونیزه شدن استان کردستان و گسترش سنگهای کربناته انحلالپذیر، باعث توسعهی کارست شده است. تعیین واحد کارستی و غیرکارستی و انتقال موقعیت چشمهها و غارها روی نقشه نشان داد که تمام غارهای منطقه بر روی واحدهای کارستی قرار گرفتهاند. مقایسهی دیاگرام گلسرخی امتداد گسلهای اطراف چند غار با امتداد راهروهای این غارها تأثیر آب ...
بیشتر
تکتونیزه شدن استان کردستان و گسترش سنگهای کربناته انحلالپذیر، باعث توسعهی کارست شده است. تعیین واحد کارستی و غیرکارستی و انتقال موقعیت چشمهها و غارها روی نقشه نشان داد که تمام غارهای منطقه بر روی واحدهای کارستی قرار گرفتهاند. مقایسهی دیاگرام گلسرخی امتداد گسلهای اطراف چند غار با امتداد راهروهای این غارها تأثیر آب یا ساختار در کنترل الگوی توسعهی غارها مشخص گردید. با اینکه 29 درصد از سازندهای استان را واحدهای کارستی تشکیل میدهد، به علت تراکم و دبی بالای چشمههای کارستی، 5/69 درصد آبدهی کل چشمههای استان از واحدهای کارستی میباشد. از نظر کاربری حدود 79 درصد آب مورد نیاز کشاورزی و 4 درصد آب شرب استان کردستان از چشمههای کارستی تأمین میشود. کمترین هدایت الکتریکی مربوط به چشمههای سازند سخت و واحدهای کارستی بوده و بیشترین و کمترین دبی ویژه به ترتیب مربوط به سنگهای کربناته و سنگهای بلورین میباشد. با توجه به شرایط زمینشناسی و تکتونیکی منطقه حدود ۹0 درصد چشمهها تحت تأثیر درز و شکستگیهای تکتونیکی تشکیل شدهاند. سیستم توسعهی کارست در بخشهای جنوبی استان عمدتاً کانالی و در بقیهی قسمتهای منطقه افشان است.