غلامعباس فلاح قالهری؛ الهام کدخدا
دوره 4، شماره 11 ، شهریور 1396، ، صفحه 39-57
چکیده
تعامل عمیق، پیچیده و مداوم بارش با سایر عناصر و عوامل اقلیمی، سبب تغییر و تنوع این عنصر در بعد زمان و مکان شده است. یکی از رویکردهای مطالعاتی جدید در اقلیمشناسی، توصیف تنوع مکانی بارش بر اساس آمارههای مکانی است. هدف مطالعهی حاضر آن است که با استفاده از روشهای آمار مکانی، رفتار عمومی بارش دشت مشهد در امتداد مکان ارائه گردد. ...
بیشتر
تعامل عمیق، پیچیده و مداوم بارش با سایر عناصر و عوامل اقلیمی، سبب تغییر و تنوع این عنصر در بعد زمان و مکان شده است. یکی از رویکردهای مطالعاتی جدید در اقلیمشناسی، توصیف تنوع مکانی بارش بر اساس آمارههای مکانی است. هدف مطالعهی حاضر آن است که با استفاده از روشهای آمار مکانی، رفتار عمومی بارش دشت مشهد در امتداد مکان ارائه گردد. در این راستا از دادههای بارش روزانه 34 ایستگاه همدید، اقلیمشناسی و بارانسنجی طی دورهی آماری (1392-1342 هجری خورشیدی) استفاده شده است. در ابتدا بر اساس روشهای آمار کلاسیک، پراکندگی مکانی و زمانی بارش مورد مطالعه و سپس سه مشخصهی میانگین مرکزی، فاصله استاندارد و توزیع جهتدار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج و بررسیها، نشان داد که مرکز ثقل (گرانیگاه) بارشهای سالانه نیمقرن اخیر دشت مشهد 83/3 کیلومتر جابجایی داشته است و توزیع جهتدار گویای بزرگی اثر شیب و جهتگیری آن برمیزان بارش است. همچنین فاصله استاندارد بارش دشت مشهد در دههی پنجم (1392-1382) نسبت به دههی اول (1352-1342) به میزان 57/1254 واحد تغییر نموده است. این عامل دلیلی بر ناپایداری روابط خطی عوامل مکانی در تولید بارش در دشت مشهد است. بر این اساس ناهمواریها و ارتفاع بیشترین نقش را در الگوی مکانی بارش در دشت مشهد ایفا میکنند.