داود مختاری؛ آرش زندکریمی؛ شیدا زندکریمی
دوره 3، شماره 8 ، آذر 1395، ، صفحه 53-72
چکیده
بارندگی به عنوان اصلیترین ورودی در مدلسازیهای هیدرولوژیک محسوب میشود. شبکهی کارآمد ایستگاههای بارانسنجی، شبکهای است که از تراکم مناسبی برخوردار بوده و در نقاط فاقد ایستگاه، برآورد مطلوبی از بارش داشته باشد. به منظور بهینهسازی موقعیت ایستگاههای بارانسنجی روشهای متفاوتی ارایه شده که در این میان ...
بیشتر
بارندگی به عنوان اصلیترین ورودی در مدلسازیهای هیدرولوژیک محسوب میشود. شبکهی کارآمد ایستگاههای بارانسنجی، شبکهای است که از تراکم مناسبی برخوردار بوده و در نقاط فاقد ایستگاه، برآورد مطلوبی از بارش داشته باشد. به منظور بهینهسازی موقعیت ایستگاههای بارانسنجی روشهای متفاوتی ارایه شده که در این میان روشهای زمینآمار به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی وضعیت ایستگاههای بارانسنجی استان کردستان و بهینهسازی موقعیت این ایستگاهها با استفاده از روشهای زمینآمار صورت گرفته است. در این تحقیق و در راستای ارزیابی دقت روشهای مختلف درونیابی مشخص شد که روش Ordinary Kriging با مدل تابع Circular نسبت به سایر مدلها از اعتبار بیشتری برخوردار بوده و مناسبترین روش درونیابی پراکنش بارش در استان کردستان میباشد. در ادامه به منظور بهینهیابی و برآورد خطای ایستگاههای موجود از دادههای بارش 145 ایستگاه هواشناسی استفاده گردیدهاست و با تـوجه بـه وسعت زیاد منطقهی مورد مطالعه و تغییرات زیاد دادههای بارش، ناحیهبندی منطقه یا خوشهبندی ایستگاهها صورت گرفت و کل منطقه به 8 خوشه تقسیم شده است. نتایج حاصله از بهینهیابی بر مبنای ضریب تغییرات کریجینگ نشان میدهد که با اضافه شدن 17 ایستگاه پیشنهادی جدید به شبکهی بارانسنجی موجود در این استان، مقـادیر ضـریب تغییـرات مکـانی بـارش سـالانه از بخشهای مرکزی تا جنوبی بین 0.21 تا 6.67 درصد و در نواحی غربی نزدیک به 12 درصد کاهش مییابد. نتایج پژوهش حاضر به منظور کاربرد روشهای زمینآمار در بهینهیابی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و نقشههای تولید شده نیز برای سازمانهای اجرایی (وزارت نیرو، سازمان هواشناسی و ...) از ارزش کاربردی بالایی برخوردار هستند.