اصغر اصغری مقدم؛ عطاالله ندیری؛ وحید پاک نیا
دوره 3، شماره 8 ، آذر 1395، ، صفحه 21-52
چکیده
دشت بستان آباد یکی از دشت های استان آذربایجان شرقی میباشد که در شمال غرب ایران واقع شده است. در این دشت، آب زیرزمینی بخش مهمی از مصارف آب شرب و کشاورزی را تأمین مینماید و به همین دلیل حفاظت از این منابع در برابر عوامل آلاینده امری مهم تلقی میگردد. بدین منظور جهت ارزیابی آسیبپذیری آبخوان در برابر عوامل آلاینده از دو روش ...
بیشتر
دشت بستان آباد یکی از دشت های استان آذربایجان شرقی میباشد که در شمال غرب ایران واقع شده است. در این دشت، آب زیرزمینی بخش مهمی از مصارف آب شرب و کشاورزی را تأمین مینماید و به همین دلیل حفاظت از این منابع در برابر عوامل آلاینده امری مهم تلقی میگردد. بدین منظور جهت ارزیابی آسیبپذیری آبخوان در برابر عوامل آلاینده از دو روش وزندهی DRASTIC و SINTACS در محیط نرمافزار GIS استفاده شد. در این راستا، ابتدا نقشهی آسیبپذیری دشت برای هر یک از مدلهای مورد نظر، مطابق با لایههای اطلاعاتی که شامل عمق آب زیرزمینی، تغذیهی خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیکی میباشد، تهیه گردید. نقشهی نهایی آسیبپذیری آبخوان با تقسیمبندی به پنج محدودهی آسیبپذیری خیلی کم تا زیاد تهیه و شاخص DRASTIC و SINTACS به ترتیب 188-61 و 202-92 به دست آمد. به منظور صحتسنجی روشهای مورد استفاده از توزیع مقادیر یون نیترات در منابع آب زیرزمینی استفاده شد. با انطباق لایه نیترات و نقشهی پهنهبندی آسیبپذیری برای هر دو مدل، مشخص گردید نقاط با غلظت بالای نیترات با مناطق دارای پتانسیل آسیبپذیری زیاد منطبق میباشند. نتایج حاصل، ضریب همبستگی 75/0 بین مدل DRASTIC و لایه نیترات را نشان مـیدهد. به منظور تهیهی نـقشهی خطر آلودگی آب زیـرزمینی نیز از همپوشانی لایهی کاربری اراضی با نقشهی آسیبپذیری مدل DRASTIC استفاده گردید. نتایج حاصل از همپوشانی نقشهها نشان داد 33/31 درصد از مساحت کل اراضی مورد استفاده در بخش کشاورزی در محدوده با پتانسیل آسیبپذیری بالا قرار گرفتهاند. مطابق نقشهی نهایی آسیبپذیری برای هر دو مدل بخش مرکزی و شمال غربی دشت دارای بیشترین پتانسیل آلودگی میباشد.
عطاالله ندیری؛ فاطمه واحدی؛ اصغر اصغری مقدم
دوره 3، شماره 6 ، خرداد 1395، ، صفحه 115-134
چکیده
ارتقاء اطلاعات کمی به بهبود پیشبینی پارامترهای برف کمک میکند. تاکنون تعاملات بین اندازهی پیکسل به صورت محدود بررسیشده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر قدرت تفکیک مکانی بر روی پیشبینی عمق برف از طریق آزمون تجربی روابط بین مدلهای رقومی ارتفاع و پارامترهای مؤثر در مدلسازی عمق معادل برف با قدرت تفکیک مختلف و با استفاده ...
بیشتر
ارتقاء اطلاعات کمی به بهبود پیشبینی پارامترهای برف کمک میکند. تاکنون تعاملات بین اندازهی پیکسل به صورت محدود بررسیشده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر قدرت تفکیک مکانی بر روی پیشبینی عمق برف از طریق آزمون تجربی روابط بین مدلهای رقومی ارتفاع و پارامترهای مؤثر در مدلسازی عمق معادل برف با قدرت تفکیک مختلف و با استفاده از مدل رگرسیون چندمتغیره میباشد. به همین منظور ابتدا با استفاده از روش هایپرکیوب محل 100 نقطه مشخص و طی یک عملیات صحرایی دادههای عمق برف در نقاط مورد نظر و همچنین در 195 نقطه دیگر به صورت سیستماتیک و با نمونهبردار مدل فدرال برداشت گردید.. سپس یک مدل رقومی ارتفاع 10 متری به عنوان مبنا انتخاب گردید و از مدل رقومی ارتفاع مبنا تعداد 25 پارامتر مرفومتری استخراج و به عنوان ورودی شبکهی عصبی انـتخاب و با استفاده از آنالیز حساسیت مهمترین پارامترهای تأثـیرگذار در مدلسازی عـمق برف مشخص شد. در مرحلهی بعد با استفاده از مدل رقومی ارتفاع مبنا 9 مدل رقومی ارتفاعی با اندازهی پیکسل متفاوت استخراج گردید. سپس در ادامه پارامترهای مؤثر در عمق برف با استفاده از 10 مدل رقومی ارتفاع استخراج و بین آنها و عمق برف نمونهبرداری شده یک رابطهی رگرسیونی ایجاد و عمق برف محاسبه گردید. جهت ارزیابی دقت مدلها از پارامترهای RMSE، NMSE، MSE و MAE استفاده و در نهایت مدل رقومی ارتفاع 150 متر با مقادیر به ترتیب 75/24، 350/0، 975/612 و 97/18 بهترین مدل رقومی ارتفاع جهت مدلسازی عمق برف انتخاب گردید. این مسأله میتواند در کاهش هزینهها و افزایش دقت برآورد عمق برف کمک بسیاری نماید.
عطاالله ندیری؛ فریبا صادقی اقدم؛ اصغر اصغری مقدم؛ کیوان نادری
دوره 2، شماره 4 ، آذر 1394، ، صفحه 79-99
چکیده
مدیریت تقاضا و تأمین آب برای کاربریهای مختلف به همراه شناسایی، کنترل و کاهش آلایندههای آب به منظور ارتقای شاخصهای کیفیت منابع آب و حفظ محیط زیست از رویکردهای مدیریت منابع آب کشور محسوب میشود. با توجه به تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت مردم ناحیه از سد سهند و با توجه به گزارشات تأثیرات سوء سلامت مردم روستاهای اطراف، ناشی از ...
بیشتر
مدیریت تقاضا و تأمین آب برای کاربریهای مختلف به همراه شناسایی، کنترل و کاهش آلایندههای آب به منظور ارتقای شاخصهای کیفیت منابع آب و حفظ محیط زیست از رویکردهای مدیریت منابع آب کشور محسوب میشود. با توجه به تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت مردم ناحیه از سد سهند و با توجه به گزارشات تأثیرات سوء سلامت مردم روستاهای اطراف، ناشی از مصرف آب شرب حاوی غلظتهای بالایی از آرسنیک (بیش از 200 برابر حد استاندارد آب شرب) مطالعه کیفی منابع آبی مرتبط با این سد ضرورت مییابد. در این مطالعه به منظور ارزیابی کیفی منابع آب، 50 نمونه از منابع آب منطقه مورد مطالعه جمعآوری و در آزمایشگاه آبشناسی گروه زمینشناسی دانشگاه تبریز مورد آنالیز شیمیایی قرار گرفت. علاوه بر این، از دادههای تهیه شده توسط سازمان آب منطقهای استان آذربایجان شرقی جهت مطالعات سد سهند استفاده گردید. این مطالعه با روشهای تجزیه و تحلیل مولفههای اصلی و تغییرات سریهای زمانی به منظور تعیین عوامل موثر بر هیدروشیمی منطقه انجام پذیرفت. پایشهای کیفی و آنالیز عوامل موثر بر هیدروشیمی منابع آبی سد سهند مشخص کننده دو عامل عمده تأثیرگذار روی هیدروشیمی محدوده مطالعاتی شامل آنومالیهای آرسنیک و شوری میباشند. در این راستا مکانهای متأثر از این آنومالیها در ارتباط با منشأ مربوطه شناسایی و نقشه توزیع این عوامل در محدوده مطالعاتی تهیه گردید.
عطاالله ندیری؛ صدیقه شکور؛ اصغر اصغری مقدم؛ میثم ودیعتی
دوره 1، شماره 1 ، بهمن 1393، ، صفحه 75-92
چکیده
چکیده امروزه استفاده از روشهای درونیابی برای تخمین متغیرهای فضایی در علوم آب، بسیار مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آبهای زیرزمینی برای مصارف مختلف و همچنین زمانبر و هزینهبر بودن اندازهگیری پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی در کل دشت، یافتن راهکاری برای تخمین آنها در دیگر مناطق ...
بیشتر
چکیده امروزه استفاده از روشهای درونیابی برای تخمین متغیرهای فضایی در علوم آب، بسیار مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آبهای زیرزمینی برای مصارف مختلف و همچنین زمانبر و هزینهبر بودن اندازهگیری پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی در کل دشت، یافتن راهکاری برای تخمین آنها در دیگر مناطق دشت، امری ضروری به نظر میرسد. هدف از این پژوهش ارزیابی انواع روشهای درونیابی جهت بررسی و تحلیل مکانی غلظت یون نیترات و انتخاب بهترین روش درونیابی در دشت بیلوردی است. بدین منظور در مهر ماه 1392، تعداد 15 نمونه برداشته شدند و در آزمایشگاه آبشناسی دانشگاه تبریز مورد آنالیز قرار گرفتند. محدوده مطالعاتی با وسعت 289 کیلومترمربع در 45 کیلومتری شمال شرق تبریز قرار دارد و از نظر هیدرولوژیکی از زیر حوضههای دریاچه ارومیه محسوب میشود. در این دشت از انواع روشهای درونیابی شامل معکوس فاصله (IDW)، تابع شعاعی (RBF)، تخمینگر عام (GP)، تخمینگر موضعی (LP)، کریجینگ K)) و کوگریجینگ (CoK) در محیط نرمافزار Arc Map، برای پیشبینی مقادیر نیترات استفاده کردیم. مقادیر RMSEو نمودارهای رگرسیون حاصل از درونیابی نشان داد که روش تخمینگر موضعی با تابع چندجملهای درجه 3 بهترین روش برای درونیابی توزیع یون نیترات در دشت بیلوردی است.