هیدروژئومورفولوژی
معصومه رجبی؛ فاطمه رنگرز فروغ
چکیده
گردشگری سلامت افراد و گروه هایی را شامل می شود که با هدف درمان، به استفاده از آب های معدنی و گرم ، گذران دوران نقاهت ، معالجه و غیره اقدام به مسافرت میکنند. چشمه‌های آبگرم به عنوان یکی از منابع طبیعی، بخشی از گردشگری سلامت هستند که برای درمان شرایط مختلف پزشکی از آنها استفاده می شود. پژوهش حاضر در مورد چشمه های آبگرم استان آذربایجان ...
بیشتر
گردشگری سلامت افراد و گروه هایی را شامل می شود که با هدف درمان، به استفاده از آب های معدنی و گرم ، گذران دوران نقاهت ، معالجه و غیره اقدام به مسافرت میکنند. چشمه‌های آبگرم به عنوان یکی از منابع طبیعی، بخشی از گردشگری سلامت هستند که برای درمان شرایط مختلف پزشکی از آنها استفاده می شود. پژوهش حاضر در مورد چشمه های آبگرم استان آذربایجان شرقی است که از نظر روش پژوهش، توصیفی – تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. استان آذربایجان شرقی با توجه به موقعیت جغرافیایی، ویژگی های اقلیمی و شرایط زمین شناسی و تکتونیکی از کانون های مهم چشمه های ]بگرم محسوب می شود که در اطراف کوهستان سهند، رشته کوه بزقوش، شمال شرقی کلیبر تمرکز یافته اند. در این پژوهش با بهره گیری از روش کامنسکو و بررسی های کتابخانه ای - اینترنتی و مطالعات اسنادی و نظر سنجی از 20 نفر از متخصصین و کارشناسان سازمان آب منطقه ای و اداره گردشگری استان ، چشمه های آبگرم متعلق، بستان آباد، اسب فروشان، الله حق، ایستی سو لیقوان، یل سوئی، تاپ تاپان و داش آلتی از میان دیگر چشمه های آبگرم استان انتخاب و ارزیابی شدند. نتایج پژوهش نشان داد، چشمه آبگرم متعلق با مجموع امتیاز 86 دارای بالاترین امتیاز است. سپس، چشمه آبگرم اسب فروشان با 84 امتیاز در رتبه دوم، یل سوئی با 82 امتیاز دارای رتبه سوم هستند و کمترین امتیاز نیز متعلق به چشمه آبگرم تاپ تاپان با مجموع امتیاز 65 میباشد.
سیده معصومه موسوی؛ محمد حسین رضایی مقدم؛ معصومه رجبی
چکیده
زمین‌لغزش هر ساله جان هزاران نفر را در سراسر جهان میگیرد و خسارت‌های هنگفتی را به مردم و دولت‌ها تحمیل می‌کند. پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش، نواحی سطح زمین را به مناطق ویژه و تفکیک شده‌ای از درجات بالقوه و بالفعل به لحاظ خطرپذیری تقسیم‌بندی می‌کند. این امر می‌تواند مبنایی برای برنامه‌ریزی‌های بلندمدت در سطح منطقه‌ای و محلی ...
بیشتر
زمین‌لغزش هر ساله جان هزاران نفر را در سراسر جهان میگیرد و خسارت‌های هنگفتی را به مردم و دولت‌ها تحمیل می‌کند. پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش، نواحی سطح زمین را به مناطق ویژه و تفکیک شده‌ای از درجات بالقوه و بالفعل به لحاظ خطرپذیری تقسیم‌بندی می‌کند. این امر می‌تواند مبنایی برای برنامه‌ریزی‌های بلندمدت در سطح منطقه‌ای و محلی محسوب شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی و پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوضه رود زرد واقع در شرق استان خوزستان با استفاده از روش منطق فازی است. بدین منظور ابتدا از طریق بازدیدهای میدانی، نقشههای زمینشناسی و توپوگرافی و با مرور منابع قبلی و بررسی شرایط منطقه، نه عامل طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، بارش، لیتولوژی و کاربری اراضی به عنوان عوامل مؤثر، بررسی و انتخاب شدند. پس از طبقه‌بندی داده‌ها و مرحله فازی‌سازی، نقشههای پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از عملگر گامای فازی با مقادیر 7/0، 8/0، 9/0 تهیه شدند. نقشههای به دست آمده در 5 کلاس بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و بسیار کم طبقه‌بندی شدند. نتایج حاصل از جمع کیفی نشان داد که عملگر گامای 9/0 فازی در مقایسه با دیگر عملگرهای فازی مناسب‌تر است. تحلیل نقشههای طبقه‌بندی شده نشان داد که 56/21 درصد از مساحت منطقه در پهنه با خطر زیاد و 24/43 درصد از مساحت منطقه در پهنه با خطر کم قرار گرفته است. در مجموع، می‌توان گفت که بخشی از مناطق مرکزی و شمال غربی منطقه در معرض خطر بالا قرار گرفته و مناطق غربی و شرقی حوضه در پهنه خطر متوسط تا پایین می‌باشند.
احمد نجفی ایگدیر؛ شهرام روستایی؛ سید اسدالله حجازی؛ معصومه رجبی؛ نادر جلالی
چکیده
چکیدهشناسایی عوامل مؤثر در وقوع زمین‌لغزش و پهنه‌بندی خطر آن جهت برنامهریزی و انجام اقدامات کنترلی از اهداف تحقیق حاضر میباشد. شناسایی این عوامل و ارزش گذاری هر عامل می تواند به پهنه‌بندی مناسب خطر زمین لغزش کمک کند. بنابراین برای مدیریت خطر در حوضه نازلوچای در شمال غرب ایران، کارایی روش های آماری دو متغیره مورد ارزیابی قرار ...
بیشتر
چکیدهشناسایی عوامل مؤثر در وقوع زمین‌لغزش و پهنه‌بندی خطر آن جهت برنامهریزی و انجام اقدامات کنترلی از اهداف تحقیق حاضر میباشد. شناسایی این عوامل و ارزش گذاری هر عامل می تواند به پهنه‌بندی مناسب خطر زمین لغزش کمک کند. بنابراین برای مدیریت خطر در حوضه نازلوچای در شمال غرب ایران، کارایی روش های آماری دو متغیره مورد ارزیابی قرار گرفته است. لذا از طریق بازدیدهای میدانی و استفاده از اطلاعات محلی، عکس های هوایی، تصاویر ماهوارهای Google Earth، نقشه پراکنش زمین‌لغزش ها تهیه گردید. در ادامه عوامل مؤثر در زمین‌لغزش شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، بارش، پوشش گیاهی، زمینشناسی، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه و فاصله از جاده با استفاده از نقشه توپوگرافی، عکس هوایی و تصاویر ماهوارهای تهیه و وارد مدل گردیدند. سـپس از طریـق همپوشـانی و انطبـاق نقشـه‌های عامـل بـا نقشـه پراکنش زمین‌لغزش بطور مستقل و جداگانـه، پهنه‌بنـدی خطـر زمین‌لغـزش بـا روش‌های آماری دو متغیره (مدل‌های گوپتا- جوشی و ارزش اطلاعاتی و تراکم سطح) انجام شد. در نهایت نقشه پهنه‌بنـدی خطـر زمین‌لغـزش با همپوشانی لایه‌های مختلف بدست آمده است. نتایج نشان میدهد که مدل تراکم سطح وارزش اطلاعاتی از کارایی بالایی برای پهنه‌بنـدی خطـر زمین‌لغـزش در مناطق نیمه خشک و مرطوب برخوردار هستند.
فاطمه پرهیزکار؛ معصومه رجبی؛ مجتبی یمانی؛ داود مختاری
چکیده
جنگلهای مانگرو برای هزاران سال نقش قابل ملاحظه‌ای را در اقتصاد جوامع انسانی بر عهده داشته‌اند. لذا شناسایی و سنجش تغییرات مرزهای مانگروها در طول زمان، می‌تواند نقش مهمی را در برنامهریزی و انجام اقدامات حفاظتی مؤثر و کاهش آسیب‌پذیری مانگروها نسبت به مخاطرات طبیعی و انسانی داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی تغییرات جنگلهای مانگرو ...
بیشتر
جنگلهای مانگرو برای هزاران سال نقش قابل ملاحظه‌ای را در اقتصاد جوامع انسانی بر عهده داشته‌اند. لذا شناسایی و سنجش تغییرات مرزهای مانگروها در طول زمان، می‌تواند نقش مهمی را در برنامهریزی و انجام اقدامات حفاظتی مؤثر و کاهش آسیب‌پذیری مانگروها نسبت به مخاطرات طبیعی و انسانی داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی تغییرات جنگلهای مانگرو و ارتباط این تغییرات با هیدرودینامیک دریا و مورفولوژی ساحلی در بخش‌هایی از شمال و شرق تنگه هرمز طی بازه زمانی 47 سال میباشد. با استفاده از تصاویر ماهوارهای و انجام پیش‌پردازش‌ها و طبقه‌بندی آنها به روش‌های SVM، MLC و ANN و ارزیابی دقت نقشه-ها روش SVM با کسب بالاترین درصد دقت، برای تهیه نقشه طبقه‌بندی تمام تصاویر انتخاب شد. نتایج نشان میدهد که در قسمت شمالی تنگه هرمز در تمامی سال‌ها مساحت جنگلهای حرا افزایش پیدا کرده‌اند اما در قسمت شرقی مورد مطالعه همواره با روند کاهشی و افزایشی مواجه می باشد و به طور کلی توسعه قابل توجهی در طی این 47 سال در مانگروهای این قسمت مشاهده نمی‌شود. هر چند که با توجه به بررسی ویژگی‌های ژئومورفیک منطقه مانند شیب، توپوگرافی و وجود خورها و استران‌ها و رسوبات وارده از رودخانه‌های حسن‌لنگی، گز و حیوی و همچنین متوسط جزر و مد منطقه و گسترده‌ای که در بر میگیرد، مناطق مورد مطالعه پتانسیل بیشتری برای توسعه جنگلهای مانگرو دارد. نتایج حاصل از این تحقیق می‌تواند با فرآهم آوردن اطلاعات دقیق در خصوص پیشروی و یا پسروی مانگروها در بخش‌های ساحلی مختلف، کمک چشمگیری به اجرای اقدامات حفاظتی و احیاء مانگروهای ایران کند.
معصومه رجبی؛ شهرام روستایی؛ بهاره اکبری
دوره 6، شماره 20 ، آذر 1398، ، صفحه 21-40
چکیده
رودخانهها از سرچشمه تا حوضههای انتهایی بسترهای متفاوتی را تجربه میکنند که بالتّبع در هر کدام از این شرایط و مناطق، رفتاری کاملا متفاوت را به نمایش میگذارند و در نتیجه الگوهای متفاوتی را به خود میگیرند. محدوده مورد بررسی این پژوهش، بخشی از رودخانه آجیچای در محدودهی بخشایش تا خواجه به طول تقریبی 50 کیلومتر است. در ...
بیشتر
رودخانهها از سرچشمه تا حوضههای انتهایی بسترهای متفاوتی را تجربه میکنند که بالتّبع در هر کدام از این شرایط و مناطق، رفتاری کاملا متفاوت را به نمایش میگذارند و در نتیجه الگوهای متفاوتی را به خود میگیرند. محدوده مورد بررسی این پژوهش، بخشی از رودخانه آجیچای در محدودهی بخشایش تا خواجه به طول تقریبی 50 کیلومتر است. در مسیر رودخانهی آجیچای نیز مانند همه رودخانهها بدون برنامهریزی و در نظر گرفتن پیامدهای ناشی از تغییر مسیر رودخانه در حریم آن کاربریهای زیادی از جمله ساخت و سازها، انواع کشت و غیره صورت میگیرد که در پی تغییر بستر رودخانه تحت تأثیر عوامل مختلف پیامدهای سنگین و زیانباری به بار میآورد هدف این تحقیق بررسی کمّی خصوصیات و الگوی پیچانهای مسیر مورد مطالعه میباشد، جهت رسیدن به این هدف و تعیین الگوی رودخانه از شاخصهای مورفومتری ضریب خمیدگی و زاویه مرکزی به عنوان روش مورد بررسی و نقشههای توپوگرافی با مقیاس 50000/1 خواجه و بخشایش و نقشهی زمینشناسی به مقیاس 100000/1 خواجه و تصاویر ماهوارهای لندست 8 و نرمافزار Arc GIS ، به عنوان مواد و ابزار تحقیق استفاده شده است. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که میانگین کل زاویهی مرکزی در سه بازه 1/126 درجه میباشد که طبق نظریهی کورنایس در رده 158- 85 قرار میگیرد که شمای رودخانه در این رده پیچانرود توسعهیافته میباشد. میانگین ضریب خمیدگی در سه بازهی مورد بررسی نیز 25/1 میباشد که بر اساس جدول لئوپولد و ولمن در رده 2- 25/1 قرار میگیرد که این رده از لحاظ ضریب خمیدگی الگوی پیچانرودی بهخود میگیرد، بنابراین با توجه به اینکه رودخانه مورد بررسی در مسیر دارای شیب تقریباً یکنواخت و هموار قرار گرفته است عامل توپوگرافی به ویژه شیب، عامل اصلی گسترش الگوی پیچانرودی میباشد.
