هیدروژئومورفولوژی

هیدروژئولوژی

ارزیابی تغییرات ذخیره آب‌زیرزمینی با استفاده از داده‌های ماهواره GRACE در آبخوان دشت روانسر در استان کرمانشاه

علیرضا دنیایی

دوره 8، شماره 29 ، اسفند 1400، ، صفحه 43-23

https://doi.org/10.22034/hyd.2021.46937.1595

چکیده

بررسی تغییرات آب‌زیرزمینی در نواحی خشک و نیمه خشک از اهمیت ویژهای برخوردار است.افت سطح آب در آبخوان‌های استان کرمانشاه به‌قدری شدید بوده به‌طوری که در دهه‌های اخیر به حدود10 متر در برخی نقاط رسیده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی داده‌های ماهواره GRACE جهت برآورد ذخیره ی آب‌زیرزمینی آبخوان روانسر در استان کرمانشاه می‌باشد. ... بیشتر بررسی تغییرات آب‌زیرزمینی در نواحی خشک و نیمه خشک از اهمیت ویژهای برخوردار است.افت سطح آب در آبخوان‌های استان کرمانشاه به‌قدری شدید بوده به‌طوری که در دهه‌های اخیر به حدود10 متر در برخی نقاط رسیده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی داده‌های ماهواره GRACE جهت برآورد ذخیره ی آب‌زیرزمینی آبخوان روانسر در استان کرمانشاه می‌باشد. لذا در این پژوهش ضمن بررسی سطح ایستابی چاه‌های مشاهداتی آبخوان روانسر و نیز پهنه‌بندی مکانی این تغییرات با استفاده از روش کریجینگ در نرم افزار GIS وضع موجود منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس به‌منظور ارزیابی داده‌های ماهواره GRACE کدنویسی الگوریتم‌های JPL,GFS,CSR,CRI در محیط محاسبات ابری گوگل‌ارث‌اینجین صورت گرفت و پس از آن تغییرات ماهانه و سالانه ی آب معادل مایع (LWE) محاسبه‌گردید. همچنین مقدار رطوبت خاک(SM) از مدل هیدرولوژیکی GLDAS برآورد گردید و با کسر مقدار رطوبت خاک از مقادیر برآوردی ماهواره GRACE میزان تغییرات ذخیره ی آب‌زیرزمینی در مقایسه با مقادیر مشاهداتی آن به‌دست‌آمد. این پژوهش نشان داده است که نه تنها می‌توان از داده‌های ماهواره GRACE در برآورد میزان تغییرات ذخیره ی آب‌زیرزمینی در آبخوان‌ها استفاده نمود بلکه داده‌های مذکور از دقت قابل قبولی نیز برخوردار مـی‌باشند. مقایسه ی نتایج الگوریتم‌های مختلف نشان داد که الگوریتم JPL با ضریب همبستگی 73/0، بیشترین همبستگی را با داده‌های مشاهداتی داراست. ضمناً مقادیر تغییرات ذخیره ی آب‌زیرزمینی برآوردی از ماهواره GRACE در مقایسه با مقادیر مشاهداتی نشان‌دهنده ی کاهش ذخیره ی آب‌زیرزمینی معادل 8/1- سانتیمتر بر اساس الگوریتم JPL بوده است.

تحلیل فراوانی خشکسالی هیدرولوژیک حوضه ی سد درودزن براساس شاخص جریان رودخانه ای

عباسعلی ولی؛ مهوش محرابی

دوره 6، شماره 19 ، شهریور 1398، ، صفحه 125-143

چکیده

در این تحقیق تحلیل فراوانی خشکسالی هیدرولوژیک با استفاده از شاخص جریان رودخانه جهت ارزیابی و تحلیل وقوع زمانی و شدت خشکسالی در حوضه ی آبخیز سد درودزن در استان فارس، بررسی شد و نهایتاً جهت تحلیل پراکنش مکانی خشکسالی، پهنه بندی خشکسالی صورت گرفت. برای این منظور از آمار دبی ماهانه ی 5 ایستگاه هیدرومتری در حوضه ی آبخیز سد درودزن ... بیشتر در این تحقیق تحلیل فراوانی خشکسالی هیدرولوژیک با استفاده از شاخص جریان رودخانه جهت ارزیابی و تحلیل وقوع زمانی و شدت خشکسالی در حوضه ی آبخیز سد درودزن در استان فارس، بررسی شد و نهایتاً جهت تحلیل پراکنش مکانی خشکسالی، پهنه بندی خشکسالی صورت گرفت. برای این منظور از آمار دبی ماهانه ی 5 ایستگاه هیدرومتری در حوضه ی آبخیز سد درودزن در طول 28 سال استفاده شد. پس از بررسی همگنی داده ها، برخی از سالها که فاقد آمار دبی ماهانه در ایستگاههای منتخب بودند با استفاده از روش سال های مشترک و همبستگی بین آنها بازسازی شد. سپس مقدار شاخص خشکسالی جریان رودخانه در مقیاس های زمانی 3، 6، 9 و12 ماهه و طول دوره ی آمار 28 ساله در ایستگاه های منتخب محاسبه شد. نتایج حاصل از محاسبه ی شاخص جریان رودخانه افزایش شدت خشکسالی در سال های اخیر را نشان دادند. در ادامه با استفاده از آزمون نکویی برازش، آزمون های کای- اسکوئر و کلوموگروف- اسمیرنوف، توزیع نرمال برای شاخص جریان رودخانه 3 ماهه، توزیع مقادیر حدی تعمیم یافته برای شاخص جریان رودخانه 9 و6 ماهه، و توزیع نمایی برای شاخص جریان رودخانه 12 ماهه، به عنوان بهترین توزیع ها شناخته شدند. سپس دوره ی بازگشت مربوط به هر کدام از وضعیت های خشکسالی در هر یک از دوره های زمانی از روی منحنی تحلیل فراوانی هر ایستگاه به دست آورده شد و نقشه های پهنه بندی مربوط به آنها ترسیم شد. نتایج به دست آمده از نقشه های پهنه بندی نشان داد که گستره ی شمال و شمالشرقی حوضه، خشکسالی شدیدتری را نسبت به دیگر نواحی تجربه میکند.

پیش بینی زمانی و مکانی تراز آب زیرزمینی دشت داورزن

طاهر رجائی؛ فاطمه پوراصلان

دوره 2، شماره 4 ، آذر 1394، ، صفحه 1-19

چکیده

هدف از این پژوهش تخمین مقدار تراز آب زیرزمینی در نقاط مختلف دشت داورزن واقع در استان خراسان رضوی در یک ماه آینده است. جهت پیش بینی زمانی از روش پرسپترون چندلایه‌ شبکه عصبی و برای پیش بینی مکانی از روش کریجینگ استفاده شده است. داده های ورودی شامل سری زمانی تراز آب زیرزمینی است که به مدت هشت سال از مهر 82 تا اسفند 89 به صورت ... بیشتر

ارزیابی انواع روش‌های درون یابی، جهت تخمین آلودگی نیترات در منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت بیلوردی، استان آذربایجان شرقی)

عطاالله ندیری؛ صدیقه شکور؛ اصغر اصغری مقدم؛ میثم ودیعتی

دوره 1، شماره 1 ، بهمن 1393، ، صفحه 75-92

چکیده

چکیده امروزه استفاده از روشهای درون‌یابی برای تخمین متغیرهای فضایی در علوم آب، بسیار مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آبهای زیرزمینی برای مصارف مختلف و همچنین زمانبر و هزینهبر بودن اندازه‌گیری پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی در کل دشت، یافتن راهکاری برای تخمین آنها در دیگر مناطق ... بیشتر چکیده امروزه استفاده از روشهای درون‌یابی برای تخمین متغیرهای فضایی در علوم آب، بسیار مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آبهای زیرزمینی برای مصارف مختلف و همچنین زمانبر و هزینهبر بودن اندازه‌گیری پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی در کل دشت، یافتن راهکاری برای تخمین آنها در دیگر مناطق دشت، امری ضروری به نظر می‌رسد. هدف از این پژوهش ارزیابی انواع روشهای درون‌یابی جهت بررسی و تحلیل مکانی غلظت یون نیترات و انتخاب بهترین روش درون‌یابی در دشت بیلوردی است. بدین منظور در مهر ماه 1392، تعداد 15 نمونه برداشته شدند و در آزمایشگاه آب‌شناسی دانشگاه تبریز مورد آنالیز قرار گرفتند. محدوده مطالعاتی با وسعت 289 کیلومترمربع در 45 کیلومتری شمال شرق تبریز قرار دارد و از نظر هیدرولوژیکی از زیر حوضه‌های دریاچه ارومیه محسوب می‌شود. در این دشت از انواع روشهای درون‌یابی شامل معکوس فاصله (IDW)، تابع شعاعی (RBF)، تخمینگر عام (GP)، تخمینگر موضعی (LP)، کریجینگ K)) و کوگریجینگ (CoK) در محیط نرم‌افزار Arc Map، برای پیشبینی مقادیر نیترات استفاده کردیم. مقادیر RMSEو نمودارهای رگرسیون حاصل‌ از درون‌یابی نشان داد که روش تخمینگر موضعی با تابع چندجمله‌ای درجه 3 بهترین روش برای درون‌یابی توزیع یون نیترات در دشت بیلوردی است.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 11 (1403)

دوره 10 (1402)

دوره 9 (1401)

دوره 8 (1400)

دوره 7 (1399)

دوره 6 (1398)

دوره 5 (1397)

دوره 4 (1396)

دوره 3 (1396)

دوره 2 (1394)

دوره 1 (1393)

کلیدواژه‌ها = کریجینگ

ارزیابی تغییرات ذخیره آب‌زیرزمینی با استفاده از داده‌های ماهواره GRACE در آبخوان دشت روانسر در استان کرمانشاه

چکیده

تحلیل فراوانی خشکسالی هیدرولوژیک حوضه ی سد درودزن براساس شاخص جریان رودخانه ای

چکیده

پیش بینی زمانی و مکانی تراز آب زیرزمینی دشت داورزن

چکیده

ارزیابی انواع روش‌های درون یابی، جهت تخمین آلودگی نیترات در منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت بیلوردی، استان آذربایجان شرقی)

چکیده