معصومه رجبی؛ شهرام روستایی؛ بهاره اکبری
دوره 6، شماره 20 ، آذر 1398، ، صفحه 21-40
چکیده
رودخانهها از سرچشمه تا حوضههای انتهایی بسترهای متفاوتی را تجربه میکنند که بالتّبع در هر کدام از این شرایط و مناطق، رفتاری کاملا متفاوت را به نمایش میگذارند و در نتیجه الگوهای متفاوتی را به خود میگیرند. محدوده مورد بررسی این پژوهش، بخشی از رودخانه آجیچای در محدودهی بخشایش تا خواجه به طول تقریبی 50 کیلومتر است. در ...
بیشتر
رودخانهها از سرچشمه تا حوضههای انتهایی بسترهای متفاوتی را تجربه میکنند که بالتّبع در هر کدام از این شرایط و مناطق، رفتاری کاملا متفاوت را به نمایش میگذارند و در نتیجه الگوهای متفاوتی را به خود میگیرند. محدوده مورد بررسی این پژوهش، بخشی از رودخانه آجیچای در محدودهی بخشایش تا خواجه به طول تقریبی 50 کیلومتر است. در مسیر رودخانهی آجیچای نیز مانند همه رودخانهها بدون برنامهریزی و در نظر گرفتن پیامدهای ناشی از تغییر مسیر رودخانه در حریم آن کاربریهای زیادی از جمله ساخت و سازها، انواع کشت و غیره صورت میگیرد که در پی تغییر بستر رودخانه تحت تأثیر عوامل مختلف پیامدهای سنگین و زیانباری به بار میآورد هدف این تحقیق بررسی کمّی خصوصیات و الگوی پیچانهای مسیر مورد مطالعه میباشد، جهت رسیدن به این هدف و تعیین الگوی رودخانه از شاخصهای مورفومتری ضریب خمیدگی و زاویه مرکزی به عنوان روش مورد بررسی و نقشههای توپوگرافی با مقیاس 50000/1 خواجه و بخشایش و نقشهی زمینشناسی به مقیاس 100000/1 خواجه و تصاویر ماهوارهای لندست 8 و نرمافزار Arc GIS ، به عنوان مواد و ابزار تحقیق استفاده شده است. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که میانگین کل زاویهی مرکزی در سه بازه 1/126 درجه میباشد که طبق نظریهی کورنایس در رده 158- 85 قرار میگیرد که شمای رودخانه در این رده پیچانرود توسعهیافته میباشد. میانگین ضریب خمیدگی در سه بازهی مورد بررسی نیز 25/1 میباشد که بر اساس جدول لئوپولد و ولمن در رده 2- 25/1 قرار میگیرد که این رده از لحاظ ضریب خمیدگی الگوی پیچانرودی بهخود میگیرد، بنابراین با توجه به اینکه رودخانه مورد بررسی در مسیر دارای شیب تقریباً یکنواخت و هموار قرار گرفته است عامل توپوگرافی به ویژه شیب، عامل اصلی گسترش الگوی پیچانرودی میباشد.
شهرام روستایی؛ صمد عظیمی راد؛ داوود مختاری؛ سیداسدالله حجازی؛ مجتبی یمانی
دوره 5، شماره 16 ، آذر 1397، ، صفحه 119-138
چکیده
چکیده
زمینلغزش سیمره یکی از بزرگترین لغزشهای شناختهشده جهان است که در جنوب غرب ایران قرارگرفته است. هدف این پژوهش بررسی ویژگیها و تأثیرات ژئومورفولوژیکی این زمینلغزش است. برای دستیابی به این هدف، از تصاویر ماهوارهای، نقشههای توپوگرافی، نقشههای زمینشناسی، نقشههای رقومی استفاده شده است. روش پژوهش تجربی و ...
بیشتر
چکیده
زمینلغزش سیمره یکی از بزرگترین لغزشهای شناختهشده جهان است که در جنوب غرب ایران قرارگرفته است. هدف این پژوهش بررسی ویژگیها و تأثیرات ژئومورفولوژیکی این زمینلغزش است. برای دستیابی به این هدف، از تصاویر ماهوارهای، نقشههای توپوگرافی، نقشههای زمینشناسی، نقشههای رقومی استفاده شده است. روش پژوهش تجربی و بر پایه تحلیل دادههای میدانی است. برای این کار، فرآیند رخداد زمینلغزش، علل وقوع و خصوصیات مورفومتریک زمینلغزش در سه بخش سطح لغزش، تودهی لغزشی و مؤلفههای جابهجایی لغزش به همراه رسوبات تهنشست شده در دریاچههای سدی سیمره و چینهشناسی آنها مطالعه شده است. نتایج مورفومتری زمینلغزش شواهدی از نقش عوامل گوناگون در آن است. در میان آنها زیربری لایههای آهک آسماری توسط رود سیمره و کشکان مهمترین عامل رخداد آن میباشد. این لغزش موجب تشکیل دریاچه سدی در پشت تودهی لغزشی شده و این دریاچه در اثر تکرار لغزش دارای پادگانههای متوالی است. نتایج مورفومتری دریاچه به ویژه برآورد حجم آب (642/45 میلیارد مترمکعب) و رسوب دریاچه (422/23 میلیارد مترمکعب) و مقایسه زمان پر شدن این حجم آبی (8/19 سال) با توجه به حجم آب ورودی به دریاچه (3/2 میلیارد مترمکعب در سال) با مدت زمان لازم برای تهنشست تمامی این رسوبات (5/1913 سال) نشان میدهد دریاچه چند مرحله و در نتیجه تکرار انسداد رود سیمره توسط تکرار زمینلغزش تجدید شده است. چینهشناسی رسوبات دریاچهای تجدید محیط دریاچهای را در چهار مرحله روشن میکند. توالی پادگانههای دریاچهای و سایر شواهد، مقیاسهای متفاوت تکرار زمینلغزش بزرگ سیمره را تأیید میکند.
توحید رحیم پور؛ شهرام روستایی؛ مهسا نخستین روحی
دوره 4، شماره 13 ، اسفند 1396، ، صفحه 1-20
چکیده
چکیده در این مقاله سعی بر آن است تا مناطق مستعد از لحاظ وقوع زمینلغزش در حوضهی آبریز سردول چای واقع در استان اردبیل از طریق پهنهبندی مشخص گردد. برای نیل به این هـدف، لایـههای اطلاعاتی مربوط به 8 فاکـتور مؤثر در وقوع زمینلغزش شامل زمینشناسی، کاربری اراضی، شیب، جهت شیب، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، بارش و ارتفاع با استفاده ...
بیشتر
چکیده در این مقاله سعی بر آن است تا مناطق مستعد از لحاظ وقوع زمینلغزش در حوضهی آبریز سردول چای واقع در استان اردبیل از طریق پهنهبندی مشخص گردد. برای نیل به این هـدف، لایـههای اطلاعاتی مربوط به 8 فاکـتور مؤثر در وقوع زمینلغزش شامل زمینشناسی، کاربری اراضی، شیب، جهت شیب، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، بارش و ارتفاع با استفاده از نرمافزار ArcGIS تهیه شد. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرمافزار Expert Choice وزندهی به عوامل صورت گرفت. در نهایت، با تلفیق این لایهها با توجه به وزنشان، در محیط GIS نقشهی پهنهبندی به دست آمد. نتایج نهایی به دست آمده از تحقیق حاضر نشان داد که وزن معیارهای هشتگانه مذکور به ترتیب 343/0، 126/0، 215/0، 032/0، 071/0، 151/0، 042/0 و 021/0 است که عامل زمینشناسی بیشترین وزن را داشته است. همچنین نقشهی پهنهبندی نشان داد که نواحی شرقی، جنوب شرقی و جنوب غربی حوضه به دلیل وجود سازندهای رسوبی، پادگانههای قدیمی و انواع ترکیباتی از مارن، آهک و شیل، کاربری مراتع ضعیف و جهت شیب شمالی و غربی بیشترین حساسیت را برای وقوع زمینلغزش دارا هستند.